آیسودا هاشم پور؛ فروغ‌السادات رحیم‌پور
دوره 19، شماره 1 ، تیر 1400، ، صفحه 239-260
چکیده
< p dir="RTL">در حیات انسان عوامل بسیاری در شکلگیری هویّت فردی او دخالت مستقیم یا غیر مستقیم دارد که در مجموع، موجب تمایز فرد از دیگران می‌شود. در نظام فکری ابن سینا برخی از عوامل هویّت‌ساز مانند ویژگی‌های ...
بیشتر
< p dir="RTL">در حیات انسان عوامل بسیاری در شکلگیری هویّت فردی او دخالت مستقیم یا غیر مستقیم دارد که در مجموع، موجب تمایز فرد از دیگران می‌شود. در نظام فکری ابن سینا برخی از عوامل هویّت‌ساز مانند ویژگی‌های فیزیولوژیکی، مستقیماً با بدن و برخی دیگر مانند روحیات و خلقیات، مستقیماً با نفس در ارتباط‌اند؛ اما با توجه به رابطۀ تنگاتنگ و دوسویه‌ای که میان نفس و بدن برقرار است، این عوامل نیز همواره از حالات و ویژگی‌های یکدیگر متأثرند و در کنار هم در شکلگیری هویّت فرد نقش ایفا می‌کنند. هدف نوشتار حاضر این است که با روش توصیفی- تحلیلی دیدگاه ابنسینا دربارۀ چگونگی تأثیر عوامل غیر اکتسابی بر شکلگیری هویّت فردی انسان را در پنج مقطع مهم حیات، یعنی «دوران جنینی»، «زمان تولد تا دوسالگی»، «دو تا پنج‌سالگی»، «شش‌سالگی تا ابتدای نوجوانی» و «دوران نوجوانی و جوانی» واکاوی کند. از میان این عوامل، برخی مانند «ماده اولیۀ بدن»، «جنسیت» و «محیط خانواده»، می‌توانند متأثر از دخالت انسان‌های دیگر باشند؛ ولی برخی دیگر مانند «محیط زیست» و «فصول مختلف سال»، عوامل کاملاً طبیعی هستند که اساس تغییر در آن‌ها خارج از حیطۀ انسان است. این عوامل که تأثیرات بلندمدت یا کوتاه‌مدتی در جنبه‌های فیزیولوژیکی، اخلاقی و رفتاری انسان دارند، در مجموع سازندۀ فردیّت او هستند.
