دوره 21 (1402)
دوره 20 (1401)
دوره 19 (1400)
دوره 18 (1399)
دوره 17 (1398)
دوره 16 (1397)
دوره 15 (1396)
دوره 14 (1395)
دوره 13 (1394)
دوره 12 (1393)
دوره 11 (1392)
دوره 10 (1391)
دوره 9 (1390)
دوره 8 (1389)
دوره 7 (1388)
دوره 6 (1387)
دوره 5 (1386)
دوره 4 (1385)
دوره 3 (1384)
دوره 2 (1383)
دوره 1 (1381)
موضوعات = %D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87
دیدگاه ملاصدرا دربارۀ رئیس حکومت و ویژگیهای او، بر پایۀ کتاب مبدأ و معاد
چکیده
تشکیل حکومت بهمنظور دستیابی بشر به اهداف فردی و اجتماعی خود، یک ضرورت عقلانی است؛ اما بحث دربارۀ حق حاکمیت و ویژگیهای حاکم همواره ازجمله مباحث چالشبرانگیز بوده است. هدف از این نوشتار، واکاوی آراء ... بیشترکارکرد اخلاقی هنر در کارزار صنعتفرهنگ
چکیده
ایدهپردازانِ دیالکتیک روشنگری با وضع اصطلاحِ اینک مشهورِ صنعت فرهنگ آن را به عنوان وصفی جامع از فریبِ تودهای، رایج و البته مکتوم در نظام سرمایهداری مطرح کردهاند؛ صنعتی فراگیر، با ملغمهای از ... بیشترروشنسازی نسبت یگانگی و بسگانگی در منطق اکسپرسیون براساس خوانش دلوز از اسپینوزا
چکیده
ژیل دلوز همواره از طریقِ خوانشِ فیلسوفانِ دیگر، بهدنبال طرح و بسطِ مسئلهای در فلسفۀ خویش بوده است. بدین جهت، بسیار پیش میآید که در نسبت با مسئلۀ خویش، بر مفهومی در اندیشۀ یک فیلسوف تأکید گذارد، ... بیشترنسبیانگاری ارزشها و گرایشهای دربارۀ خود
چکیده
نسبیانگاری اخلاقی یکی از مکاتب کهن فرااخلاقی است که به وجود ویژگیهای اخلاقی، و صدق و توجیه احکام اخلاقی میپردازد. با این حال، بخشی از بحثهای مربوط به نسبیانگاری متوجّه معناشناسی جملات نسبی است. ... بیشترتاریخمندی و نسبت آن با هستیشناسی بنیادین در وجود و زمان هایدگر
چکیده
هایدگر در وجود و زمان، به طریقی مشابه استدلال کانت در نقد عقل محض که منطق استعلایی را شرط امکان علم تجربی میدانست، تاریخمندی را شرط استعلایی تاریخنگاری میداند. او پرسش معرفتشناسانه ... بیشترتبیین اشکالات تقسیمبندی معقولات اولی و ثانی بر مبنای اصالت وجود و ثمرات هستیشناسانه آن
چکیده
تقسیم معقولات به معقول اولی و معقول ثانی یکی از تقسیمات مشهور فلسفی است که در حکمت مشاء و متعالیه با تعبیرات متفاوت مورد قبول قرار گرفته است. این تحقیق با روش کتابخانهای، جمعآوری و تحلیل اطلاعات و ... بیشترمقایسۀ روایت قربانیکردنِ فرزند به دست ابراهیم در عرفانِ ابن عربی و نگرش اگزیستانسیالیستی کیرکگور
چکیده
این مقاله با تمرکز بر اندیشههای حکمی – عرفانیِ ابن عربی، عارف بلندآوازۀ مسلمان، و سورن کیرکگور، فیلسوف و متأله دانمارکی، که از او در مقام بانیِ اگزیستانسیالیسم یاد میشود، مقایسۀ ابتلای ابراهیم ... بیشترنسبت دستورزبان و منطق در نظر ابونصر فارابی
چکیده
فارابی در مباحث زبانشناسانۀ رایج در محافل علمی جامعۀ اسلامی با لحاظ کردن مسائل فلسفی-زبانشناختی پیشین منظر جدیدی اتخاذ کرد و برای مسائل پدید آمده پاسخهایی فلسفی یافت. منازعۀ میان منطق و دستورزبان ... بیشترترکیب ماده و صورت از نظر مشاء؛ اتحادی یا انضمامی؟
چکیده
مشهور است در مقابل حکمت متعالیه که قائل به ترکیب اتحادی ماده و صورت است مشائیان، قائل به ترکیب انضمامی این دو هستند. شهرت انتساب این نظر به مشائیان به حدی است که هیچکس شکی در قائل بودن آنان به ترکیب انضمامی ... بیشترمطالعۀ انتقادی نظریههای غربی قانون طبیعی در آخرین مرحلۀ احیای آن در دورۀ پساتجدد
چکیده
سومین و آخرین مرحلۀ احیای اندیشه غربی قانون طبیعی در دورۀ پساتجدد از سومین دهه پایانی قرن بیستم با توجه فیلسوفان و حقوقدانان به مسئله حقوق بشر شروع شد. در این مقاله آخرین نظریههای غربی قانون طبیعی ... بیشترخوانش شلینگ از مسئلۀ همهخداانگاری بر مبنای اصل «اینهمانی»
چکیده
پژوهشهای فلسفی در باب ذاتِ آزادی انسان[1] (1809)، که به رسالۀ آزادی[2] نامبردار است، تلاش شلینگ برای بنیانگذاریِ نظام آزادی است. دغدغۀ اصلی شلینگ در این رساله رفع تقابلِ آزادی و ضرورت است، تقابلی که به ... بیشترتحلیل و نقد تقویمِ اگویِ دیگر در پدیدارشناسی هوسرل
چکیده
این مقاله قصد دارد تا رهیافت هوسرل در تقویم دیگری، بهمثابه اگوی دیگر را، مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. آنچه از بیان هوسرل در تأمل پنجم تأملات دکارتی برمیآید، تقویم دیگری بهعنوان آغازی برای پیریزی ... بیشترآئورا و تکینگی دیفرانسیلی (به سوی یک زیباییشناسی ماتریالیستی)
چکیده
پژوهش حاضر کوشیده است مفهوم بنیامینی آئورا را در نظریۀ دیفرانسیل لایبنیتس و برداشت ویژۀ دلوز از تکینگی، ریشه یابی نموده و بر اساس آن توضیح دهد. دلوز بواسطۀ اثرپذیری خود از لایبنیتس، برداشتی ویژه از ... بیشترامکانِ گشتِ سقراط در السیرة الفلسفیة محمد بن زکریای رازی
چکیده
لئو اشتراوس در پایان کتاب سقراط و آریستوفانس السیرة الفلسفیة محمد بن زکریای رازی را «روشنترین و اندیشمندانهترین» شرحِ امکانِ گشتِ سقراط از بیتوجهی به امور اخلاقی و سیاسی در دوران جوانی به ... بیشتررابطۀ کنش و روایت در تفکر هیدگر
چکیده
مفهوم کنش در اندیشۀ هیدگر با فهم و طرحافکنی امکانها مرتبط است. طرحهایی که دازاین (چونان آنجای وجود) پیشمیافکند، تداعیگر طرح (plot) در روایت هستند. گرچه روایت از اصطلاحات هیدگری نیست، برخی مفسران ... بیشترتحلیل نقد ویتگنشتاین بر آگوستین دربارۀ نظریۀ تصویری زبان
چکیده
ویتگنشتاین پژوهشهای فلسفی را با نقد و تحلیل نگرش آگوستین دربارۀ زبان آغاز میکند. او مدعی است که نظریۀ آگوستین مبتنی بر درکی محدود و به گفته او ابتدایی از زبان است که آن را در قالب ارتباط و تصویرگری ... بیشترآزادی چون بنیاد علت و دلیل در «متافیزیک دازین» هیدگر
چکیده
این مقاله تفصیل این قول هیدگر است که «آزادی بنیاد علت و دلیل است». مفهوم آزادی مفهومی کلیدی در دورهای از اندیشة هیدگر است که او خود آنرا «متافیزیک دازین» خوانده است. آزادی به نزد وی در وهلة ... بیشترتأویل روانشناسانۀ اندیشۀ ملاصدرا در مسئلۀ خواب و بررسی مبانی فلسفی آن
چکیده
مسألة رویا از جمله مسائل مورد توجه انسانها در اعصار مختلف بوده است و روانشناسان نیز تا حد زیادی دربارۀ آن به تحقیق و بررسی پرداختهاند؛ با این حال بسیاری از مسائل آن مانند ماهیت و حقیقت رویاهای صادقه ... بیشترچهار چالش اساسی بر سر راه استدلالهای اخلاقی؛ دیدگاه دومِسِل
چکیده
استدلالهای اخلاقی بالاخص با شیوه صورتبندی موجز و مبتنی بر سنت فیلسوفان تحلیلی از قرن بیستم رواج بسیار یافته است. دستمایه اصلی این مقاله بررسی چالشهای عملی بر سر راه تحقق یک استدلال اخلاقی کارآمد ... بیشتربررسی فلسفی دلایل علیه جرمانگاری فکر محض
چکیده
در حقوق کیفری این اصل، کمابیش اصلی محترم و پذیرفته است که ما نباید کسی را به خاطر فکر محضاش مجازات کنیم. فکر محض نیز اقسام احساسات، امیال، تخیلات و آرزوها، باورها و نیات و تصمیمهای اجرایینشده را در ... بیشترهابرماس و دیگریِ عقلانیت غربی: منطقِ دوگانه مشمول گردانیدن و از شمول خارج ساختن
چکیده
این مقاله نشان داده است که ادعای هابرماس در مورد همه شمولی مدرنیته، بر پایه تصور و یا برداشتی از مدرنیته قرار گرفته است که با عقلانیت غربی پیوند یافته است: «ما بیشک، ادعای همهشمولی را با درک غربی ... بیشتربهره مندی در فلسفۀ توماس آکوئیناس
چکیده
یکی از مفاهیم کلیدی که در متافیزیک توماس نقش اساسی دارد، مفهوم بهرهمندی است، که بر اساس آن، بین خالق و مخلوق ارتباط برقرار میکند. بهرهمندی پیشینهای در فلسفه افلاطون و بوئثیوس دارد و در عبارات ... بیشترفرجام نفوس ناقصه از دیدگاه فارابی
چکیده
آراء فارابی در باب معاد و سرنوشت نفوس انسانی پس از مرگ جزء ساختارشکنانه ترین دیدگاه ها در میان فیلسوفان مسلمان است تا جایی که حتی برخی انکار اصل معاد نوع بشر را به او نسبت می دهند اما بررسی های ما در این ... بیشترزیبایی و ارتباط آن با صورت در نظام فلسفی آکوئیناس
چکیده
در توماس زیبایی امری متافیزیکی است و با وجود پیوند دارد، از اینرو میتوان وجود را ریشه و اصل زیباییِ اشیاء تلقی کرد. صورت نیز مفهومی کلیدی در زیباییشناسیِ تومایی و اساسِ زیباییِ امور است. هر چیزی ... بیشترعلم انسان به اشیاء خارجی از دیدگاه جان لاک و محقق لاهیجی