دوره 21 (1402)
دوره 20 (1401)
دوره 19 (1400)
دوره 18 (1399)
دوره 17 (1398)
دوره 16 (1397)
دوره 15 (1396)
دوره 14 (1395)
دوره 13 (1394)
دوره 12 (1393)
دوره 11 (1392)
دوره 10 (1391)
دوره 9 (1390)
دوره 8 (1389)
دوره 7 (1388)
دوره 6 (1387)
دوره 5 (1386)
دوره 4 (1385)
دوره 3 (1384)
دوره 2 (1383)
دوره 1 (1381)
موضوعات = %D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87
ساختار آزادی: سیستم یا فوگ؟
چکیده
اگرچه تغایر ظاهری میان آزادی و سیستم همواره در طول تاریخ اندیشه، زمینه ساز مباحث متعددی بوده است، اما این فیلسوفان ایدئالیست آلمانی بودند که برای نخستین بار، نسبت میان این دو مفهوم را به نحوی صریح ... بیشتربررسی تحویل اصالت و اعتباریت به صدق و عدم صدق بر واقع
چکیده
بر اساس تلقی رایج، در نظریۀ اصالت وجود و اعتباریت ماهیت، دو وصف اصالت و اعتباریت، به ترتیب به صدق بالذات و صدق بالعرض بر واقعیت خارجی تحویل برده میشوند و در نتیجه نه تنها تحقق ماهیت در خارج بلکه واقع ... بیشترشأن وجودشناختی هنر و صنعت نزد هیدگر
چکیده
در مقام تعریف غالبا صنعت را مجموعه ابزار و وسایلی میدانیم که توسط صنعتگر تولید شده است. همچنین است نگاهمان به هنر؛ مجموعه آثاری همچون نقاشی، شعر و غیره که هنرمند آنها را به وجود آورده است. در نگرشی ... بیشترنقش پدیدارشناسی روح هگل درتکوین جامعهشناسی معرفت مانهایم
چکیده
هگل سیر تحول روح را باتحول در آگاهی حسی، خودآگاهی، عقل،روح، دین وعلم مطلق تشریح میکند. در این مسیر آگاهی به روش دیالکتیکی دربستر تاریخ حرکت میکند. لذا معرفت امری تحولی، خود یابنده و پویا تلقی میگردد. ... بیشتردرباره تاریخ مشهور مسئله اصالت وجود
چکیده
در میان معاصران، روایت تاریخی مشهوری برای مسئله اصالت وجود مفروض دانسته شده است که طبق آن نقشهای اصلی از آنِ ابنسینا، سهروردی و صدرا است و میرداماد نقش مکمل روایت را به عهده دارد: ابنسینا، در تقابل ... بیشتربررسی ماهیت زبان در فلسفه زبان فارابی
چکیده
تلاش جستار حاضر آن است که رویکرد فارابی را نسبت به موضوع زبان در حیطه فلسفه زبان دریابد. در این راستا، نخستین چالش پیش رو، پرسش از چیستی ماهیت زبان است. فارابی با طرح سه معنای نطق، در پی بیان سطوح مختلف ... بیشترنسبت زبان و منطق در فلسفۀ هگل
چکیده
در این نوشتار به نسبت بین زبان و منطق در فلسفۀ هگل خواهیم پرداخت. در ابتدا بین دو وجه مهم زبان، یعنی وجه نشانهشناسانه و وجه معناشناسانه، تمایز خواهیم نهاد. خواهیم دید زبان از وجه نخست صرفا بر مبنای قواعد ... بیشتراصل پراگماتیکی: عالیترین مرحلة وضوح در پراگماتیسم پیرس
چکیده
«اصل پراگماتیکی» مبنای پراگماتیسم پیرس است. او در تأسیس این اصل تحت تأثیر دکارت و اصطلاح «وضوح» او، و کانت و معنای «پراگما» از سوی اوست. پیرس ابتدا وضوح را از منظر دکارت و لایبنیتس معنا ... بیشترضرورت تعلیم فلسفه برای نیل به سعادت از دیدگاه محمّدبنزکریای رازی
چکیده
اگرچه از بین رفتن اکثر آثار محمد بن زکریای رازی بررسی اندیشههای وی را دشوار نموده، اما مطالعه آثار به جای مانده از وی نشان میدهد که مسأله سعادت برای او یک مسأله مهم بوده است. در اندیشه رازی سعادت همان ... بیشترانرگیا و انتلخیا: نقدی بر ارسطو از منظر رویکرد منادولوژیک
چکیده
مقالهی حاضر کوششی است برای ارزیابی و نقادی نظریهی حرکت ارسطویی از منظر رویکرد منادولوژیک - رویکردی که میکوشد همه چیز را بدون دخالت معجزهآسای غیر، و صرفا با اتکا به درونزایی جوهر توضیح دهد. این ... بیشترنظریه مرحلهای و تحلیل بقا بر اساس نظریه مشابهت زمانی
چکیده
چهاربعدگرایی به عنوان یک هستیشناسی اشیای مادی بر این اعتقاد است که بقای اشیا در زمان، مشابه امتداد آنها در مکان است. یکی از نسخههای مهم این نظریه مشهور به نظریه مرحلهای، بر این باور است که اشیا ... بیشتربررسی کارکردهای فطرت در اندیشهی غزالی، در مقایسه با آثار ابن سینا
چکیده
غزالی در آثار مختلفش، ابراز میکند که هر انسانی بر فطرتی بینشان (الفطره الاصلیه) متولد میشود اما این والدین هستند که انسان را از فطرت نخستینش به آئین خاصی سوق میدهند. او فطرت را در معانی مختلف و با ... بیشترعینیت مفاهیم و داوریهای اخلاقی در دیدگاه فیلیپا فوت؛ فهمهای متفاوت از نظریه خیر طبیعی و مسائل پیش روی آن
چکیده
تبیین عینیت مفاهیم و داوریهای اخلاقی، از جمله مهمترین دغدغههای فیلیپا فوت در طول عمر فلسفهورزیاش بوده است و دیدگاه او در این باب در آثار متأخرش، به عنوان اثری مهم و تأثیرگذار شناخته میشود. فوت ... بیشترپژوهشی در بنیانهای فلسفی مفهوم هژمونی: لاکلاو، دریدا و امکانیبودن صورتبندیهای گفتمانی
چکیده
مفهوم «هژمونی» دارای بنیانهای فلسفی ـ نظری و ساحات معنایی متفاوتی است. این مفهوم را صرفاً و لزوماً نباید به شیوهای ادراک نمود که در راه ادراک آن به شیوههایی دیگر انسداد حاصل آید. در ادراک این ... بیشترزمینههای گذر به وجود به مثابه بنیان آگاهی در شلینگ
چکیده
تفکرات و جهت گیریهایفلسفی شلینگ در طول دوران حیاتش دستخوش تغییر و دگرگونی بسیاری قرار گرفت؛ اما به یک معنی میتوان اذعان داشت که همگی در چهارچوب یک طرح بنیادین قرار میگیرند، چرا که وجود یا این همانی ... بیشترزیستجهان و پارادوکس سوبژکتیویته
چکیده
چکیده هوسرل با متمایز کردن روش شهودی خود از آنچه روش رجعی کانت مینامد به دنبال رسیدن به یک معرفت استعلایی اصیل است. به نظر هوسرل مقولات کانتی صرفاً منجر به یک معرفت صوری و فاقد محتوای انضمامی دربارهی ... بیشترترکیب اتحادی ماده و صورت و مسأله اتحاد عاقل و معقول
چکیده
اتحاد عاقل و معقول در موضعی که معقول مغایر ذات عاقل باشد از ابداعات فلسفه صدرایی به شمار میرود. در تبیین کیفیت هستیشناختی این اتحاد، برخی مقصود از آن را، تحقق عاقل و معقول به وجودی یکتا و از جهتی یکتا ... بیشترآیا اصل طرد شق ثالث یک شرط سلبی برای حقیقت است؟
چکیده
کانت منطق را به دو حوزه کلی منطق عمومی و منطق استعلایی تقسیم میکند. منطق عمومی نسبت به اعیان خنثی است و صرفا قواعد انسجام خود اندیشه و از این رو صرفا شرایط سلبی حقیقت را بیان میکند. اما آیا اصل طرد ... بیشتردلوز: ماشین میل و ترکیبهای آن
چکیده
اساس نظریهی میل دلوز بر مفهوم ایجابیت و آفرینش استوار است. این نظریه در مقابل نظریهی رایج روانکاوی فروید دربارهی میل است که در آن میلورزی مبتنی بر یک فقدان اولیه و ازلی، یعنی تجربهی اختگی و از ... بیشتر«آیا رنج بد است؟» درک پارفیت و نیچه دربارهی رنج
چکیده
درِک پارفیت استدلال میکند که باور هنجاری پایه «هر رنجی فینفسه بد است»، باوری است شهودی و لذا مورد توافق همهی آدمیان در شرایط ایدهآل. در این میان نیچه، بهعنوان فیلسوفی که بارها رنج را نیک ... بیشتراصلهای برهان و ملکۀ نوس تأملی در باب ادراک کلیات نزد ارسطو با نظر به کتاب تحلیلات ثانوی 2.19
چکیده
ارسطو پس از سامان یک نظام برهانی در تحلیلات ثانوی، کتاب را با پرسش از مبادی برهان به پایان میبرد که سلسلهوار به اصلهایی میرسند که نخستین و ضروریاند و نمیتوان آنها را دیگر از راه استدلال برهانی ... بیشتروحدت ساختاری میان زمان و من استعلایی در نقد عقل محض کانت
چکیده
در این نوشتار، با تمرکز بر نقش زمان در امکان تألیف میان دو سوی حکم تألیفی پیشینی یا تألیف محض، یعنی شهود محض و مفهوم محض، تلاش میشود تا وحدت ساختاری میان این دو سوی تألیف، بر مبنای بنیاد مشترک میان آنها ... بیشترواکاوی نسبت مدرنیته با تکوین جهانِ نارخداد از منظر فلسفه هایدگر
چکیده
رویکرد زمانی مدرنیته، همان است که ارسطو در کتاب چهارمِ فیزیک، بیان داشته: "زمان زنجیرهای از اکنونهاست". در مقابل هایدگر معتقد است این فهم از زمان، هستی را در اکنونیتِ گسسته از گذشته و آینده قرار داده ... بیشترنقدهایی بر نظریههای معنا در فلسفۀ تحلیلی ادبیات
چکیده
قصدگرایی و ضد-قصدگرایی دو نظریۀ اصلی در فلسفۀ تفسیر ادبی هستند که هر یک موضعگیری مشخصی دربارۀ نسبت قصد مؤلف با معنای اثر دارند. داشتن نظریهای دربارۀ چگونگی شکلگیری معنا از لوازم هر یک از این دو ... بیشترتحلیل برترین و بدترین اوصاف اخلاقی از منظر ارسطو، آکوئینی و خواجهنصیرالدین طوسی