%0 Journal Article %T کانت و حل تعارضات ریاضی %J فلسفه %I دانشکده ادبیات وعلوم انسانی %Z 2008-1553 %A حداد عادل, غلامعلی %A حاجی علی اورک‌پور, صبورا %D 2014 %\ 02/20/2014 %V 11 %N 2 %P 9-28 %! کانت و حل تعارضات ریاضی %K کانت %K تعارضات عقل محض %K تعارضات ریاضی %K فلسفۀ نقّادی (ایده‌آلیسم استعلایی) %K روش شکّاکانه %R 10.22059/jop.2014.50249 %X کانت در آثار متعدد دورۀ مابعد انتقادی از جمله تمهیدات و به ویژه دیباچۀ هر دو طبع کتاب نقد عقل محض، بر تقدم رتبی و زمانی بحث تعارضات عقل نسبت به دیگر بخش‌های نظام فلسفی خود تصریح کرده و وظیفۀ محوری فلسفه را مقابلۀ ریشه‌ای با تعارضات عقل محض دانسته است. وی راه حل تعارضات ریاضی را به مثابۀ دلیلی غیر مستقیم در اثبات و تحکیم ایدئالیسم استعلایی خود می‌داند چراکه این تعارضات سبب تنبّه عقل شده و آن را در جست و جوی منشاء خطا به اصلی که بنیان مابعدالطبیعۀ سنّتی است یعنی اصل عینیّت واقعیت پدیداری با نفس الامر اشیاء می‌رساند. این مقاله ضمن اشاره به تاریخچه و جایگاه بحث تعارضات عقل محض در اندیشۀ کانت به ویژه در نقد عقل محض، به اهمیت تعارضات ریاضی و گزارش شرح و تحلیل کانت از براهین ارائه شده تعارض اول و دوم، نحوۀ کشف تعارضات و راه حل سیستماتیک کانت برای تعارضات ریاضی بر مبنای اصول ایده‌آلیسم استعلایی یا همان فلسفۀ نقادی می‌پردازد. بخش پایانی در قالب طرح چند پرسش انتقادی به تأمل در باب امکانات و محدودیت‌های «روش شکاکانۀ (نقادانۀ)» کانت به مثابۀ تنها راه برون رفت عقل از تعارضات می‌پردازد . %U https://jop.ut.ac.ir/article_50249_58750599d1e570fcd019f181fb1c9455.pdf