TY - JOUR ID - 50261 TI - از کارکردگرایی تا بسترگرایی: بازسازیِ گفتگوی دریفوس و پاتنم JO - فلسفه JA - JOP LA - fa SN - 2008-1553 AU - خلج, محمدحسین محمدعلی AU - طباطبایی, محمدتقی AD - کارشناسی ارشد فلسفه از دانشگاه تهران AD - استادیار فلسفۀ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 11 IS - 2 SP - 103 EP - 120 KW - ماشین تورینگ KW - اتمیسم KW - ذهن KW - کارکردگرایی KW - بسترگرایی DO - 10.22059/jop.2014.50261 N2 - در 1960 پاتنم در مقالۀ "اذهان و ماشین‌ها" بر پایۀ قیاسِ میانِ ذهن و  ماشینِ تورینگ نگرشی نو به ذهن به نام کارکردگرایی را پی‌ریزی نمود. یک دهه پس از آن دریفوس براساسِ تفسیرش از پدیدارشناسیِ مرلوپونتی و هیدگر کارکردگراییِ پاتنم را نقد کرد. دریفوس نشان داد که نمی‌توان ذهن را به مثابه ماشینی تورینگ به شمار آورد که با بهره‌گیری از قواعدی صوری کار می‌کند و ورودی و خروجی‌هایش عناصری فارغ از بستر هستند. دو دهه بعد پاتنم بر پایۀ شکست کارنپ در صوری‌سازی استقرا، چرخش به سوی کل‌گرایی و خارجیت‌گرایی معناشناختیِ خودش از نگرشِ کارکردگرایانه- محاسبه‌گرایانه‌ در فلسفۀ ذهن دست کشید و به نگرشی خارجیت‌گرا- بسترگرایانه روی آورد.  نقدی که پاتنم بر پایۀ آن کارکردگرایی را از ریشه نادرست دانسته بود همان نقدی بود که دریفوس سال‌ها پیش بر وی وارد آورده بود. در این مقاله گفتگوی نقادانۀ میانِ دریفوس و پاتنم بازسازی می‌شود و بر پایۀ آن نشان داده می‌شود که فیزیکالیسم به مثابه نظریه‌ای در بابِ ذهن نادرست است و به جای آن "سوژه‌ای در جهان" الگوی مناسبی را برای ذهن فراهم می‌آورد.   UR - https://jop.ut.ac.ir/article_50261.html L1 - https://jop.ut.ac.ir/article_50261_ba4027645f1eedd430627598be107ea0.pdf ER -