نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

• حسین غفاری ¹
• پرهام الیاسی ²

¹ استاد گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران.

² کارشناس فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه تهران

چکیده

اهمیت نقش سقراط و تأثیر او بر تاریخ فلسفه و همچنین فرهنگ بشری بر همگان معلوم است. افزون بر این، او نخستین شهید راه حکمت و فضیلت در تاریخ بشر به‌شمار می‌آید. وانگهی، گرچه بیشترِ شارحان غربی به معانی والا و درجات بالای حکمت سقراط اذعان دارند، از پذیرش هرگونه سرچشمۀ فراطبیعی برای آن و نبوت الهی بودن آن سر باز می‌زنند. غرض نگارنده در این مقاله آن است که از طریق تحلیل سخنان سقراط که در منابع دست اول ازجمله برخی نوشته‌های افلاطون یافت می‌شود، مدعای سقراط را مشعر بر اینکه او از موهبت نبوت برخوردار است به اثبات برساند. ما با گِرد آوردن استدلال‌های عقلی و سرنخ‌های تاریخی از زندگانی وی، بر صحت چنین مدعایی تأکید خواهیم نمود. پاره‌ای از مقاله بدین منظور اختصاص خواهد یافت که تأکید کنیم استدلال ما بر پایۀ ارجاعات اصیل و تاریخی به سخنان سقراط استوار است که عمدتاً در دفاعیۀ سقراط (آپولوژی) به قلم افلاطون بدانها اشاره شده است. سپس با نقل از اصلی‌ترین و مهم‌ترین دیدگاه‌های شارحان در این زمینه، ‌کوشیده‌ایم نشان دهیم که نوعی اتفاق نظر عمومی میان بیشتر شارحان وجود دارد دایر بر اینکه این رساله‌ها و خصوصاً رسالۀ دفاعیه سقراط در زمرۀ اسناد تاریخی محسوب می‌شوند. اهمیت و همچنین نتیجۀ اصلی این مقاله آن است که اگر این نظریه را بپذیریم چشم‌انداز عمومی تاریخ فلسفه از ریشه دگرگون خواهد شد. افزون‌براین، این مدعا که حکمت سرچشمه‌ای الهی دارد _ و بارها در مضامین سخنان حکمای اسلامی ذکر شده است _ تأیید خواهد شد. همچنین، وجود پیوند میان حقیقت روحانی و عقل آدمی مورد گواهی و تأکید قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه‌ها

• سقراط
• نبوت
• دایمونیون
• دفاعیه
• افلاطون
• قرآن

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Is Socrates a Prophet? (In Light of the Views of His Contemporaries and the Main Commentators)

نویسندگان [English]

• Hossein Ghaffari ¹
• Parham Elyasi Boroujeni ²

¹ Professor of Philosophy Department, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran

² B.A. in Philosophy and Islamic Wisdom, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Everybody acknowledges the importance of Socrates’ role and influence on the history of philosophy, as well as on the culture of humanity. He is also considered to be the first martyr of virtue and wisdom in human history. In spite of this, even though most Western commentators recognize the elevated meanings and high level of Socratic wisdom, they refuse to consider it to have a supra-human source and to be divine prophet. In this article and through the analysis of Socrates’ words and speeches, which can be found in authentic sources such as some of Plato’s writings, the author aims to prove the truth of Socrates’ claim according to which he had the gift of prophecy. By putting together rational proofs and historical clues from his life, we will underline the veracity of such a claim. A part of the article will be dedicated to underlining the fact that our reasoning is based on authentic and historical references of Socrates’ speeches, which are mainly mentioned in Plato’s Apology. By quoting the main and most important commentators’ views in this field, we will therefore endeavor to show that there is a sort of general consensus among most commentators to consider this treatise to be an historical document. The importance as well as main outcome of this article is that if we accept this theory, the general outlook of the history of philosophy will change radically. In addition, the claim that wisdom has a divine source, which is mentioned repeatedly in the content of divine wise men’s words and in some Islamic traditions, will be confirmed. Moreover, the link between spiritual truths and human reasoning will be corroborated and underlined.

کلیدواژه‌ها [English]

• Socrates
• Prophecy
• Daimonion
• Apology
• Plato
• Quran