محمد ملائی ایولی؛ محسن فهیم؛ مجتبی جعفری اشکاوندی
دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 167-187
چکیده
یکی از مفاهیم کلیدی که در متافیزیک توماس نقش اساسی دارد، مفهوم بهرهمندی است، که بر اساس آن، بین خالق و مخلوق ارتباط برقرار میکند. بهرهمندی پیشینهای در فلسفه افلاطون و بوئثیوس دارد و در عبارات ...
بیشتر
یکی از مفاهیم کلیدی که در متافیزیک توماس نقش اساسی دارد، مفهوم بهرهمندی است، که بر اساس آن، بین خالق و مخلوق ارتباط برقرار میکند. بهرهمندی پیشینهای در فلسفه افلاطون و بوئثیوس دارد و در عبارات توماس عبارت است از چیزی که به نحوی جزئی، آنچه را که به دیگری به نحو کامل تعلق دارد، دریافت میکند. از آنجا که متافیزیک وی براساس توجه خاص به «وجود» بنا شده است و وجود نیز هم به خالق و هم به مخلوق نسبت داده میشود و موجودات از وجود برخوردار هستند، بنابراین باید نوع ارتباط بین خالق و مخلوق مورد مطالعه قرار گیرد و معلوم گردد هرکدام به چه نحو در وجود سهیماند. همچنین در رابطه بین وجود و ماهیت، بهرهمندی چه نقشی دارد. این مقاله در نظر دارد با مطالعه آثار توماس آکوئیناس و شارحین و محقیقن به شیوه تحلیلی و پژوهشی مسأله بهرهمندی را بررسی نماید تا منظور از بهرهمندی، انواع بهرهمندی و موارد استعمال مفهوم بهرهمندی در فلسفه توماس مشخص گردد. وی سه نوع بهرهمندی را تشخیص میدهد که تنها یکی از آنها قابل استناد به خدا و موجودات است. وی با نظریه بهرهمندی رابطه خالق و مخلوق، رابطه ماهیت و وجود، رابطه کثیر با واحد را توجیه میکند.