ریحانه شایسته؛ محمد کاظم علمی سولا؛ سید مرتضی حسینی شاهرودی
دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 87-105
چکیده
مسألة رویا از جمله مسائل مورد توجه انسانها در اعصار مختلف بوده است و روانشناسان نیز تا حد زیادی دربارۀ آن به تحقیق و بررسی پرداختهاند؛ با این حال بسیاری از مسائل آن مانند ماهیت و حقیقت رویاهای صادقه ...
بیشتر
مسألة رویا از جمله مسائل مورد توجه انسانها در اعصار مختلف بوده است و روانشناسان نیز تا حد زیادی دربارۀ آن به تحقیق و بررسی پرداختهاند؛ با این حال بسیاری از مسائل آن مانند ماهیت و حقیقت رویاهای صادقه در پارهای از ابهام به سر میبرد. در این میان ملاصدرا در مقام یک فیلسوف و به مثابه یک روانشناس، این مساله را تا حدودی در کتب خود مطرح کرده است و این نوشتار پس از استخراج مبانی فلسفی مرتبط به خواب و مسائل روانشناسی آن، نشان داده است که با توجه به دستگاه فکری ملاصدرا مبتنـی بر اصالت وجود، تشکیـک وجود، حرکت جوهری، جسمانیـة الحدوث و روحانیة البقا و به تبع آن دو بعدی بودن انسان و اعتقاد صدرا به اختیار، شالودهای مناسب برای تعریف رویا، انواع رویا و منشأ رویا به وجود میآید. البته باید توجه کرد که گرچه برخی از نظرات ملاصدرا به دلیل توجه به بعد مادی (بدنی) انسان و درنظر گرفتن یکی از ابعاد وجودی وی تا حدودی با روانشناسی سازگار است، اما به علت فقدان جنبه تجردی در روانشناسی معاصر میتوان نظرات خاص و دقیقی درباره انواع خواب و به خصوص رویاهای صادقه از دیدگاه ملاصدرا استخراج کرد.