دوره 20 (1401)
دوره 19 (1400)
دوره 18 (1399)
دوره 17 (1398)
دوره 16 (1397)
دوره 15 (1396)
دوره 14 (1395)
دوره 13 (1394)
دوره 12 (1393)
دوره 11 (1392)
دوره 10 (1391)
دوره 9 (1390)
دوره 8 (1389)
دوره 7 (1388)
دوره 6 (1387)
دوره 5 (1386)
دوره 4 (1385)
دوره 3 (1384)
دوره 2 (1383)
دوره 1 (1381)
تعداد مقالات: 358
دیویدسن و اصل چریتی به مثابه شرط امکان تفسیر
دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1391
چکیده
دیویدسن در کوشش خود در تحقیق در باب چگونگی شکل گیری فهم، مفاهمه و تفسیر به اصلی موسوم به «اصل چریتی» توسل می‌جوید و از آن استفادة گسترده‌ای در فلسفة خود می‌کنند. این اصل که خود در واقع مجموعه‌ای ... بیشتر
نظام فلسفی بابا افضل: طرحی نو در فلسفه اسلامی- ایرانی
دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 87-108
چکیده
سده ششم را در تاریخ فلسفه اسلامی-ایرانی می‌توان نقطة عطفی به‌‌‌‌‌‌شمار آورد، در این سده فلسفه با قرائت مشائی آن که در آثار فارابی و به ویژه ابن‌سینا ساخته و پرداخته شده بود، در مواجهه با انتقادات ... بیشتر
درباره تاریخ مشهور مسئله اصالت وجود
دوره 17، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 105-120
چکیده
در میان معاصران، روایت تاریخی مشهوری برای مسئله اصالت وجود مفروض دانسته شده است که طبق آن نقش‌های اصلی از آنِ ابن‌سینا، سهروردی و صدرا است و میرداماد نقش مکمل روایت را به عهده دارد: ابن‌سینا، در تقابل ... بیشتر
Intrinsic Value: Towards A Pragmatic Theory
دوره 7، شماره 2 ، آذر 1388، ، صفحه 107-123
چکیده
Intrinsic value is a concept central to the environmentalist movement. Whether one believes that natural objects have intrinsic value is supposed to determine whether one takes a ecocentric or homocentric approach to environmentalism, whether we practice deep or (merely) shallow ecology. Yet this concept is also a center of controversy and confusion. ... بیشتر
سطوح، مؤلفه‌ها و کارکردهای دور هرمنوتیکی
دوره 12، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 107-125
چکیده
مسئله‌ی دور هرمنوتیکی از جمله مسائل بنیادین هرمنوتیک مدرن است که با تقریرهای متفاوتی توسط نظریه‌پردازان این حوزه بیان شده. هرمنوتیک رمانتیک این دور را به مثابه یک اصل روش‌شناختی معرفی می‌کند، این ... بیشتر
منشاء هنر از منظر صدرالمتألهین
دوره 14، شماره 1 ، تیر 1395، ، صفحه 109-126
چکیده
صدرالمتألهین بیش از سایر فیلسوفان مسلمان به بحث و نظر از منشأ هنر و آفرینش هنری می‌پردازد. به نزد او، خلیفه الهی بودن انسان، عرضه شدن هنرها به انسانها در عوالم ونشئههای پیشین آفرینش، الهام، گرایشهای ... بیشتر
نسبت رفتارگرایی معرفت‌شناختی و عینیت از دیدگاه مک داول
دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 115-132
چکیده
مسئله اصلی در این مقاله بررسی نسبت رفتارگرایی معرفت‌شناختی و عینیت است. آیا می‌توان باوجود اعتقاد به رفتارگرایی معرفت‌شناختی و کنار گذاشتن رویکرد مبناگرایانه به شناخت، گفتمان عینیت را حفظ نمود و ادعا ... بیشتر
تحلیلی معرفتی از بساطت و غیریت وجود
دوره 13، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 115-126
چکیده
وجود در فلسفه کانت به مفهومی مقولی بدل میشود که با انکار عینیت وجود به مثابه کمال، در یک چرخش ذهن‌گرایانه جدایی ذهن و عین را نتیجه میدهد. اما خارجیت وجود مبنایی است که نمی‌توان به آسانی از آن عبور ... بیشتر
تلقی فیشته از مفهوم حق طبیعی و نقد هگل بر آن
دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 117-135
چکیده
یادداشت سردبیر: مقاله با عنوان «تلقی فیشته از مفهوم حق طبیعی و نقد هگل بر آن» (مجله فلسفه، 43(1)، بهار و تابستان 1394، صص.: 117-135) که تحت نام آقای مهدی میرابیان‌تبار دانش‌آموخته مقطع دکترای فلسفه دانشگاه ... بیشتر
«آیا رنج بد است؟» درک پارفیت و نیچه درباره‌ی رنج
دوره 16، شماره 1 ، تیر 1397، ، صفحه 117-139
چکیده
درِک پارفیت استدلال می‌کند که باور هنجاری پایه «هر رنجی فی‌نفسه بد است»، باوری است شهودی و لذا مورد توافق همه‌ی آدمیان در شرایط ایده‌آل. در این میان نیچه، به‌عنوان فیلسوفی که بارها رنج را نیک ... بیشتر
مقایسةآرای منطقدانان قرن سیزدهم میلادی و گلنبوی در طرح قیاس
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 121-137
چکیده
تفسیر منطقدانان سنتی از قیاس حملی به گونهای است که آنها را در تحلیل قیاس مساوات و سایر قیاس‌های متضمن نسبت، با مشکل روبرو می‌کند. منطقدانان قرن سیزدهم میلادی برای بیرون رفتن از این مشکل دو شیوه را بکار ... بیشتر
منشأ لذت از اثر هنری نزد مولانا
دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 123-142
چکیده
در میان آثار حکما و فلاسفه مسلمان به «منشأ لذت از اثر هنری» و «منشأ زیبایی» اشاره شده است. این بحث کما بیش در فلسفه غرب نیز تکرار شده است. در این بحث فلاسفه تلاش دارند منبع الهام زیبایی به هنرمند ... بیشتر
خطرهای خیرخواهی: تبیین و تحلیل اصل بیشینه‌سازی خیر در اخلاق هنجاری و نقد جان رالز بر آن
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 125-144
چکیده
این مقاله، نخست، اصل «بیشینه‌سازی خیر» را تبیین و تحلیل می‌کند و سپس نقدهای گوناگون رالز را بر آن مطرح می‌کند. رالز نخستین فیلسوفی است که، علاوه بر طرح انتقادهای منسجم و نظام‌مند از ... بیشتر
بررسی فلسفی دلایل علیه جرم‌انگاری فکر محض
دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 125-144
چکیده
در حقوق کیفری این اصل، کمابیش اصلی محترم و پذیرفته است که ما نباید کسی را به خاطر فکر محض‌اش مجازات کنیم. فکر محض نیز اقسام احساسات، امیال، تخیلات و آرزوها، باورها و نیات و تصمیم‌های اجرایی‌نشده را در ... بیشتر
عینیت مفاهیم و داوری‌های اخلاقی در دیدگاه فیلیپا فوت؛ فهم‌های متفاوت از نظریه خیر طبیعی و مسائل پیش روی آن
دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 127-150
چکیده
تبیین عینیت مفاهیم و داوری‌های اخلاقی، از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های فیلیپا فوت در طول عمر فلسفه‌ورزی‌اش بوده است و دیدگاه او در این باب در آثار متأخرش، به عنوان اثری مهم و تأثیرگذار شناخته میشود. فوت ... بیشتر
تنگنای ادراک ذات الهی در عرفان اسلامی و راه برون‌رفت از آن
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 131-154
چکیده
ذات الهی از نگاه عارفان «وجود لابشرط مقسمی» است که بهسبب عدم تناهی و عدم تعیّنش، هیچگونه ادراکی نمیپذیرد. پیامد ادراکناپذیری ذات، حکمناپذیری اوست که ازسوی عارفان تصریح شده است. نفی ... بیشتر
زایش اخلاق از دل تراژدی‘ دفاع از تفسیر اخلاقی کاتارسیس ارسطویی
دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 149-177
چکیده
دفاع از تفسیر اخلاقی کاتارسیس ارسطوئی، یکی از ژانرهای مهم هنر نمایش و محور مباحث ارسطو در کتاب بوطیقا، تراژدی است. نزد ارسطو اقسام شعر، اموری مصنوع که حاصل میمسیس کارکرد آدمی است، به شمار می‌روند که ... بیشتر
افراد ممتنع الوجود و منطق مفاهیم
دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 163-184
چکیده
میان منطقدانان مسلمان، نزاعی دربارة گسترة مصادیق موضوع در قضایای حقیقیه درگرفته است و آن اینکه آیا موضوع در این دسته از قضایا شامل همة مصادیق موجود و ممکن الوجود است یا مصادیق ممتنع الوجود را نیز ... بیشتر
تاثیر ویتگنشتاین متاخر بر نسبی گرایی در فلسفه علم
دوره 2، شماره 2 ، دی 1383
چکیده
علیرغم توافقهای عمیقی که میان دو دیدگاه ویتگنشتاین وجود دارد هر دو از تاثیر گذار ترنی آراء فلسفی قرن بیستم به حساب می آید و نفوذ عمیقی بر سایر فیلسوفان بخصوص فیلسوفان علم داشته است تاکید این مقاله به ... بیشتر
تاملی در مسائل کلان معرفت شناختی باستان شناسی
دوره 2، شماره 1 ، خرداد 1383
چکیده
مراد از معرفت شناختی باستان شناختی یا آرکئولوژی نقد ها تحلیل ها داوری ها و ارزیابی های معرفت شناسانه پیرامون رشته حرفه و دانشی چند رگه (Polygenci) چند ریختاری (polyform) چند گون (maltifarious) بر آن ها نهاده به پا و بنا ... بیشتر
زیباترین مثلث ها در تیمایوس افلاطون کوششی نافرجام برای یک تبیین ریاضی کامیاب از طبیعت
دوره 1، شماره 1 ، تیر 1381
چکیده
از زمان نگارش رساله تیمایوس افلاطون تاکنون این اثر از جهات گوناگون همواره مورد توجه مفسران و عالمان قرار گرفته تحلیل های فراونی را بر انگیخته است یکی از جالب ترین مباحث این رساله چگونگی تبیین پیدایش ... بیشتر
وجه اومانیستی فلسفه هگل
دوره 1، شماره 2 ، دی 1381