نوع مقاله : علمی -پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه فلسفه دانشگاه تهران
چکیده
پیش از دکارت، فیلسوفان سده‌های میانه هنگام بحث از نسبت وجود و ماهیت به سه‌گونه تمایز توجه کرده بودند و دکارت نیز به این سه‌گونه توجه دارد اما این مساله را صرفا در ذیل بحث از نسبت میان نفس و بدن طرح می‌کند و جز اشاره‌هایی کوتاه به مساله‌ی تمایز وجود از ماهیت نمی‌پردازد. پرسش این است که با توجه به سکوت دکارت در این مساله در عین اهمیت آن برای درک متافیزیک وی، آیا می‌توان به درکی روشن از معنای وجود و نسبت آن با ماهیت از راه پی‌گیری مساله‌ی تمایز رسید یا خیر. این کار در گام نخست با پرداختن به چهار گونه تمایز ممکن نزد دکارت و سپس روشن‌سازیِ چهارگونه تمایز میان وجود و ماهیت بر اساس آن‌ها آغاز می‌شود تا سرانجام آشکار شود که دکارت درکی دوگانه از معنای وجود دارد. در پایان چنین ادعا خواهد شد که این درک دوگانه و نیز عدم امکان گذر از آن در تفکر دکارتی، سبب پدید‌آمدن ابهام و ناکامی در تفسیر متافیزیکی دکارت از واقعیت، هم نزد خودش و هم هنگام فهم برای دیگران است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Problem of Distinction and the Twofold Meaning of Existence in Descartes
نویسنده [English]
- s t
چکیده [English]
Before Descartes, middle age philosophers like Thomas Aquinas (1225-1274), Duns Scotus (1266-1308), and Francisco Suarez (1548-1617) used to discuss the distinction between essence and existence in three ways (of course, Ibn-Sina was the first who made this distinction to rehabilitate Aristotelian philosophy in the Islamic heritage). Descartes was aware of that, but discussed it according to the relation between mind and body. Yet, he told us many times that he was used to separate essence from existence in metaphysical issues. The objective of this paper is first to rephrase his untold opinion about the relation between essence and existence on the basis of his conception of the problem of distinction according to mind and body, and second, to disclose that Descartes's conception of existence is twofold. At the end, it is claimed that his twofold notion of existence and his inability to overcome it, is the principal factor in his failure to explicate everything according to first principles, and so in his failure to defeat skepticism.
کلیدواژه‌ها [English]
- Real Distinction
- Modal Distinction
- Conceptual Distinction
- Formal Distinction
)