نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری رشته فلسفه دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران

چکیده

مقاله‌ی حاضر کوششی است برای ارزیابی و نقادی نظریه‌ی حرکت ارسطویی از منظر رویکرد منادولوژیک - رویکردی که می‌کوشد همه چیز را بدون دخالت معجزه‌آسای غیر، و صرفا با اتکا به درون‌زایی جوهر توضیح دهد. این رویکرد میراثی لایب‌نیتسی است و در این نوشته نیز چیستی آن با رجوع به منادولوژی لایب‌نیتس توضیح داده خواهد شد. اتخاذ رویکرد منادولوژیک در فهم نقادانه‌ی ارسطو موجب پدید آمدن تعبیری متفاوت با تعبیر رایج از فلسفه‌ی او خواهد شد که این تعبیر را تعبیر طبیعت‌شناسانه نام نهاده‌ایم. در این پژوهش به مفاهیم انتلخیا، دونامیس/فوسیس و انرگیا پرداخته شده است. بخش اصلی این نوشتار با تکیه بر تعبیر طبیعت‌شناسانه به سراغ تمایز موجودات طبیعی و مصنوعی و جدایی متحرک و محرک می‌رود تا نشان دهد نظرات ارسطو در این حوزه‌ها نه با رویکرد طبیعت‌شناسانه سازگارند و نه خود قدرت مقاومت در برابر انتقادات و پرسش‌ها را دارند. این مقاله تلاشی است بران آشکار کردن این نکته که ارسطویی ماندن مستلزم گذر از ارسطو است. مقاله‌ی حاضر رویکردی تاریخی و تبارشناسانه ندارد و صرفا تحلیلی است فلسفی درباره‌ی مفهوم خودمتحرک بودن، در موجودات غیرمجرد، از طریق خوانش ارسطو به اتکای منادولوژی.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Energeia and Entelecheia: A Monadologic Approach to the Aristotelian Theory of Change

نویسندگان [English]

  • Seyyed Mohammad Ali Shamekhi 1
  • Seyyed Mohammad Reza Hosseini Beheshti 2

1 PhD Candidate, University of Tehran, Department of Philosophy

2 Associate professor, University of Tehran, Department of Philosophy

چکیده [English]

This article investigates the necessity of a Leibnizian re-interpretation of Aristotelian theory of change. Substance-seeking attitude in Aristotle’s philosophy of nature has been by no means something uncertain or shrouded in doubt, but its prominence and its aspects and consequences are better laid bare when seen in the light of Leibnizian Monadology. Briefly the claim is that some Aristotelian remarks and theories should be amended and some falsified if the immanency of substance is to be taken seriously. The paradigm of this immanency is the Leibnizian conception of metaphysical substance or monad. Monadological approach, deeming any influence from without impossible, bases the explanation solely on the spontaneity and immanency of substance. Thus Having had been imprisoned in the labyrinth of Aristotelian physics – esp. in the concepts of dynamis, physis, entelechia and energeia, in the distinction between the mover and the moved and in the differentiation between natural and artificial beings -, the Minotaur eventually escaped the maze and now is clearly discernable: It is nothing but “Being as Unfolding”. Historically and genealogically this article hardly bears anything noteworthy or informative, since the emphasis is on a philosophical reappraisal, and not just an interpretation, of Aristotelian theory of change. Sometimes being Aristotelian requires saying “nay!” to Aristotle.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dynamis
  • Entelecheia
  • Energeia
  • Physis
  • Aristotle
  • leibniz
ارسطو. (۱۳۸۵). مابعدالطبیعه (متافیزیک). (ترجمه: محمد حسن لطفی). انتشارات طرح نو.
ارسطو. (۱۳۸۵). متافیزیک (مابعدالطبیعه). (ترجمه: شرف‌الدین خراسانی). انتشارات حکمت.
ارسطو. (۱۳۸۵). سماع طبیعی (فیزیک). (ترجمه: محمد حسن لطفی). انتشارات طرح نو.
لایب‌نیتس. (۱۳۷۵). منادولوژی. (ترجمه و شرح: یحیی مهدوی). انتشارات خوارزمی.
Aristotle. (1984). The Complete Works of Aristotle. (J. Barnes, Ed.) Princeton University Press.
Aristotle. (n.d.). Aristotelis Opera Omnia.
Kosman, Aryeh (2013) The Activity of Being: An Essay on Aristotle's Ontology, Cambridge/London: Harvard University Press.
Leibniz, G. W. (1989). Philosophical Papers and Letters (2nd ed.). (L. E. Loemker, Ed.) Kluwer Academic Publishers.
Sachs, J. (1995). Aristotle's Physics: a Guided Study. Rutgers University Press.
Blair, G. A. (1993). Aristotle on ‘Εντέλεχεια: A Reply to Daniel Graham. The American Journal of Philology, 114: 91-97.
Chen, C.-H. (1956). Different Meanings of the Term Energeia in the Philosophy of Aristotle. Philosophy and Phenomenological Research, 17 (1): 56-65.
Graham, D. W. (1989). The Etymology of Entelexeia. The American Journal of Philology, 110 (1): 73-80.
Kostman, J. (1987). Aristotle's Definition of Change. History of Philosophy Quarterly , 4 (1): 3-16.
Shields, Christopher (2008). Substance and Life in Aristotle. Apeiron,  41 (3): 129-152.