نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد فلسفه، تربیت مدرس، تهران

چکیده

بر اساس تلقی رایج، در نظریۀ اصالت وجود و اعتباریت ماهیت، دو وصف اصالت و اعتباریت، به ترتیب به صدق بالذات و صدق بالعرض بر واقعیت خارجی تحویل برده می‌شوند و در نتیجه نه تنها تحقق ماهیت در خارج بلکه واقع نمایی مفاهیم ماهوی نیز انکار می‌گردد. این تفسیر از اصالت وجود هیچ شاهدی از کلمات صاحب نظریه نداشته بلکه آشکارا با کلمات وی در تعارض بوده و بنابراین قابل استناد به صدرالمألهین نمی‌باشد. منشاء این برداشت نادرست را می‌توان در نحوۀ طرح بحث و برخی ادله توسط صدرا و نیز پیشفرض ملازمه میان صدق و تحقق خارجی نزد قائلان به این تفسیر جستجو کرد. این دیدگاه گذشته از تعارض جدی با شهود متعارف و فقدان دلیل کافی، به موجب فقدان انسجام درونی و برخی لوازم غیر قابل قبول، حتی با قطع نظر از حیث تفسیری و به مثابه یک نظریۀ مستقل فلسفی نیز قابل قبول نمی‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Examination of the Attribution of Authenticity and Contingency to Essential and Accidental Truth

نویسنده [English]

  • Sayyed mohammad hasan Tabatabaee

Master of Philosophy, Tarbiat Modarres, Tehran

چکیده [English]

According to the common belief regarding authentic existence and contingent quiddity, authenticity and contingency indicate essential truth and accidental truth of external reality respectively. Hence, not only does quiddity not have any share of reality in the external world, but also it does not represent anything beyond itself. Such interpretation of the concept of authentic existence cannot be credible and clearly contradicts Mulla Sadra’s own words on this matter. This misconception originates from the presupposition of a kind of relation between truth and external realization, and the way Sadra raises and discusses the issue. This research argues that regardless of its connection with Sadra, this interpretation, as an independent philosophical theory, lacks the necessary internal coherence and arguments and opposes common sense.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mulla Sadra
  • Existence
  • Quiddity
  • Authenticity
  • Accidental Truth
اکبری، رضا (1390)، وجود مصداق ندارد: دیدگاه سهروردی در نفی تحقق عینی وجود و کاربست آن در قاعده الحق ماهیته انیته ، متافیزیک، 1(3)، 33–48.
‏بنیانی، محمد (1393)، بررسی نقادانه برداشت‌های گوناگون از محل نزاع در اصالت وجود صدرایی. پژوهش های هستی شناختی، 1(3)، 107–124.
‏جوادی آملی، عبدالله (1378)، تحریر ایقاظ النائمین، جلد اول و دوم، ‏‫قم‌‏‫: اسراء.
‏سبحانی تبریزی، جعفر (1382)، هستی شناسی در مکتب صدرالمتألهین، قم: موسسه امام صادق علیه السلام.
‏صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1360)، کتاب المشاعر، تهران: طهوری.
‏ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، جلد اول و نهم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
‏طباطبایی، سیدمحمدحسن (1397)، مقایسۀ تفاسیر معاصر اصالت وجود (کارشناسی ارشد)، تهران: تربیت مدرس.
‏عبودیت، عبدالرسول (1389)، درآمدی به نظام حکمت صدرائی، جلد اول، تهران: سازمان‌ مطالعه ‌و تدوین‌ کتب‌ علوم ‌انسانی ‌دانشگاهها (سمت).
‏ـــــــــــــــــــ (1394)، تقریر حکیم مدرس از تصویر اصالت وجود، حکمت اسلامی، 6(2)، 9–48.
‏فیاضی، غلامرضا (1387)، هستی و چیستی در مکتب صدرایی: تاملی نو در اصالت وجود و اعتباریت ماهیت و تفاسیر و ادله و نتایج آن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
‏کشفی، عبدالرسول؛ و بنیانی، محمد (1391)، بررسی معانی گوناگون اصالت وجود و اعتباریت ماهیت در نظام صدرایی، پژوهش های هستی شناختی، 1(1)، 45–56.
‏مصباح یزدی، محمد تقی (1383)، آموزش فلسفه، جلد اول، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر، شرکت چاپ و نشر بین الملل.
‏ــــــــــــــــــــــــ  (1405)، تعلیقة علی نهایة الحکمة، قم: انتشارات الزهراء.
‏نبویان، سید محمد مهدی (1395)، جستارهایی در فلسفه اسلامی مشتمل بر آراء اختصاصی آیت الله فیاضی، جلد اول، قم: حکمت اسلامی.