نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

• سمیه رفیقی ¹
• محمد اصغری ²

¹ دانش‌آموختۀ دکتری فلسفه دانشگاه تبریز

² دانشیار گروه فلسفۀ دانشگاه تبریز

چکیده

طی دهه­های گذشته، توسعۀ تکنولوژی پزشکی و دغدغه­های اقتصادی، همچنین گسترش تخصص­گرایی در حوزۀ سلامت باعث زدودن چهرۀ انسانی این حوزۀ شده است. این مسئله باعث شده به هنگام معالجۀ بیمار، تأثیر جنبه­های روانی و محیطی بر وی نادیده گرفته شود و کادر سلامت توجه خود را فقط به بدن بیولوژیکی بیمار معطوف دارند که این امر نیز به دلیل رفتار نادرست آنها با بیمار، شکایات بیماران را در پی داشته است. دست­اندرکاران حوزۀ سلامت برای برطرف کردن مشکلات خود به مکاتب مختلف فلسفی، چون پدیدارشناسی متوسل شده­اند. پدیدارشناسی با آموزه­های مختلف خود، چون در پرانتز نهادن پیش­فرض­ها و تعصبات، این امکان را در اختیار ما قرار می­دهد که بتوانیم واقعیت را آن‌گونه که بر ما پدیدار می­شود، توصیف کنیم. بی­تردید یکی از واقعیاتی که در زندگی روزمره خود با آن مواجه هستیم، مسئله سلامتی و بیماری است. در حالی که در حوزۀ پزشکی مدرن، بیماری به منزله عدم کارکرد درست اندام­ها و سیستم­های بدن و سلامتی به منزله نبود این اختلالات تعریف می­شود، پدیدارشناسی با تأکید بر تجربۀ زیستۀ افراد بر توجه به جنبه­های روانی و محیطی بیماری و سلامتی تأکید دارد. توجه به این جنبه­های بیماری و سلامتی باعث تغییر در معنای بیماری و سلامتی می­شود. بر اساس این معانی پدیدارشناسانه، بیماری دیگر فقط به بدن بیولوژیکی بیمار محدود نمی­شود، بلکه بدن زیستۀ او را دچار اختلال می­کند، بدنی با ابعاد مختلف وجودی که هر کدام از این ابعاد می­توانند تأثیر بسزایی در بیماری وی داشته باشند. توجه به این سطح از بدن و معانی پدیدارشناسانه سلامتی و بیماری سبب می­شود که افق­های دید بیمار و کادر حوزۀ درمان به هم نزدیک شده و آنها ارتباط بهتری با یکدیگر برقرار کنند.

کلیدواژه‌ها

• سلامتی
• بیماری
• پدیدارشناسی
• پزشکی
• بدنِ زیسته

عنوان مقاله [English]

Health and Illness from a Phenomenological Perspective

نویسندگان [English]

• Somayeh Rafiqi ¹
• Mohammadtaghi Asghari ²

¹ PhD graduate in philosophy, Tabriz University

² Associate Professor in Philosophy, University of Tabriz

چکیده [English]

Over the past decades, the development of medical technology and economic concerns, as well as the expansion of health specialization, causes the dehumanizing of this field. This has led to the neglect of the effect of psychological and environmental aspects on the patient during treatment, and the health staff only pays attention to the patient's biological body, which led to their misbehavior with the patient. To solve their problems, health care professionals have resorted to various philosophical schools, such as phenomenology. Phenomenology, with its various doctrines, such as in bracketing of presuppositions and prejudices, allows us to describe reality as it appears to us. Undoubtedly, one of the realities we face in our daily lives is health and illness. While in the field of modern medicine, illness is defined as the dysfunctioning of organs and systems of the body and health as the lack of these disorders, Emphasizing the lived experience of individuals, phenomenology makes it possible to reveal psychological and environmental aspects of illness and health. Paying attention to these aspects of illness and health changes the meaning of illness and health. According to these phenomenological meanings, the illness is no longer limited to the patient's biological body, but his body is considered as a lived body, a body with different dimensions of existence, each of which can have a significant impact in his illness. Paying attention to this level of the body and the phenomenological meanings of health and illness will bring the horizons of the patient's vision and the field of treatment closer together and they will communicate better with each other.

کلیدواژه‌ها [English]

• Health
• Illness
• Phenomenology
• Medicine
• Lived Body