نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علیرضا ضمیری ¹
• احمد فاضلی ²
• حسن فتح‌زاده ³

¹ دانشجوی دانشگاه قم

² عضو هیئت علمی گروه فلسفه اخلاق دانشگاه قم

³ دانشیار، گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، ایران

چکیده

از انتقادات رایج به نظریه اخلاقی کانت، توجه بیش از حد به عقل و مطلق بودگی آن در قانون اخلاقی است. به گونه‌ای که بی توجهی به سایر عناصر دخیل در حکم اخلاقی از جمله احساسات و عواطف منجر به ناممکنی و ظهور سویه سادیستی مبانی اخلاقی کانت می‌شود و زمینه مناسبی برای بروز شر فراهم می‌آورد. مطابق این نگاه، شر ملازم با خیر تلقی می‌شود و هر اراده نیکی ناگزیر از اراده به شر برمی‌خیزد چرا که مراد از خیرِ اخلاقی عملِ مطابق با امر مطلق است فارغ از محتوای آن. همسو با ناممکنی امرمطلق، ساد مبانی اخلاقی کانت را جابجا می‌کند و نام هر اراده مطلقی را با توجه به اصل عدم تناقض شر می‌انگارد. بنابراین می‌توان هر عمل شنیع اخلاقی را با توجه به گنجاندن در ماکسیم، مطابقِ قانون اخلاقی اراده کرد، بدون این‌که خللی به مبانی امر مطلق وارد شود.

از نظر لکان وفاداری به میل، و ویژگی ارضا ناپذیری آن ملاک اخلاقمندی است که به صورت طیفی در اخلاق کانت و ساد وجود دارد. که اگر اخلاق تهی از عناصر پاتولوژیک لحاظ شود تبدیل به ضد خود یعنی اخلاق سادی خواهد شد و اخلاقِ میل به جای آنکه از ابژه‌ای به ابژه دیگر حرکت کند در بستر ارضای سادی گرفتار خواهد آمد، در نتیجه در حرکت به سوی ورای لذت در غایی‌ترین آستانه واقعیت جا می‌ماند.

کلیدواژه‌ها

• ساد
• کانت
• میل
• لکان
• قانون اخلاقی
• امر پاتولوژیک

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Lacan's critique of Kantian ethics from Sadie's point of view

نویسندگان [English]

• Alireza Zamiri ¹
• Ahmad Fazeli ²
• Hassan Fatzade ³

¹ University of Qom

² jj

³ Associate Professor, Department of Philosophy, Faculty of Humanities, University of Zanjan, Iran

چکیده [English]

One of the common criticisms of Kant's moral theory is the excessive attention to reason and its absoluteness in the moral law. In such a way that neglecting other elements involved in the moral judgment, including feelings and emotions, leads to the impossibility and emergence of the sadistic strain of Kant's moral foundations and provides a suitable ground for the emergence of evil. According to this view, evil is considered to be associated with good, and every good will inevitably arises from the will to evil, because what is meant by moral good is an action in accordance with the absolute, regardless of its content. Aligned with the impossibility of the absolute, Sade moves Kant's moral foundations and considers the name of every absolute will to be evil according to the principle of non-contradiction. Therefore, any abominable moral act can be willed according to the moral law according to the inclusion in the maxim, without disturbing the foundations of the absolute.According to Lacan, loyalty to desire and its insatiability is a moral criterion that exists in a spectral form in the ethics of Kant and Sade. If the morality devoid of pathological elements is considered, it will become its opposite, that is, sadie morality, and the morality of desire, instead of moving from one object to another object, will be trapped in the bed of sadie satisfaction, and as a result, in the movement towards pleasure, it will be at the ultimate threshold. The truth remains.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sade
• Kant
• Desire
• Lacan
• moral law
• The pathological