سید کیارش شیخ الاسلام؛ سید حمید طالب‌زاده
دوره 19، شماره 1 ، تیر 1400، ، صفحه 131-152
چکیده
سورن کییرکگور (1803-1855م)، متفکّر دانمارکی قرن نوزدهم میلادی را اکثراً با اندیشۀ او دربارۀ حیات فردی انسان در نسبت با ایمان مسیحی میشناسند؛ امّا در کنار این حوزه، کییرکگور به حیات اجتماعی یا مدنی ...
بیشتر
سورن کییرکگور (1803-1855م)، متفکّر دانمارکی قرن نوزدهم میلادی را اکثراً با اندیشۀ او دربارۀ حیات فردی انسان در نسبت با ایمان مسیحی میشناسند؛ امّا در کنار این حوزه، کییرکگور به حیات اجتماعی یا مدنی انسان نیز پرداخته است، گرچه دیدگاههای او در این زمینه معمولاً کمتر مورد توجّه پژوهشگران قرار گرفته است. مقالۀ حاضر میکوشد تا با توجّه به مباحثی که کییرکگور در کتاب دو عصر مطرح کرده است، دیدگاه او را دربارۀ حیات جمعی از منظری خاص بررسی کند. در ابتدا از پدیدۀ رشک و گونههای مختلف آن در آثار کییرکگور سخن به میان خواهد آمد. سپس، بیان خواهد شد که کییرکگور چگونه حرکت فلسفۀ غرب از آغاز عصر جدید تا سیستم هگلی را بازنمایندۀ عصری قلمداد می‌کند که آن را «عصر تأمّل بازتابی» میخواند و در تقابل با «عصر انقلاب» قرار میدهد. همچنین خواهد آمد که او چگونه برخلاف ادّعای هگل، «فراکراننگری» را مسیری برای برونرفت از پدیدۀ تأمّل بازتابی نمیداند، بلکه اتّفاقاً آن را کاملکنندۀ مسیری میداند که با تأمّل بازتابی آغاز شده است. در نهایت، نقّادی کییرکگور از عصر تأمّل بازتابی با تمرکز بر پدیدۀ رشک تبیین می‌شود و دو روی سکّۀ این عصر، یعنی وجوه تهدیدگر و رهاییبخش آن، از دیدگاه کییرکگور بررسی خواهد شد.
