نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسنده

• پروانه عروج نیا

استاد

چکیده

شیخ ابوسعید ابی‌الخیر (357-440 ه. ق) عارف نامدار قرن چهارم و پنجم است. نام وی با عشق، شعر، سماع، بسط، شادی و فراست در هم آمیخته و همچنین نامش در تاریخ حکمت در ایران در کنار کسانی همچون حلّاج و بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی به یاد می‌آید، یعنی کسانی که به نظر شهاب‌الدین یحیی سهروردی (مقتول 587 ه.ق) حکمت خسروانی ایران را دنبال می‌کردند. در این مقاله، با طرح مفهوم "هِمّت" در تصوف اولیه و تحوّل آن در عصر ابوسعید ابی‌الخیر، سعی بر آن است تا روشن شود که چگونه ابوسعید در مقام ادامه دهندة حکمت خسروانی، معنای "هِمّت" را در سایة مفهوم "فَرّ" در فرهنگ و حکمت ایرانی متحوّل کرد. شیخ ابوسعید ابی‌الخیر (357-440 ه. ق) عارف نامدار قرن چهارم و پنجم است. نام وی با عشق، شعر، سماع، بسط، شادی و فراست در هم آمیخته و همچنین نامش در تاریخ حکمت در ایران در کنار کسانی همچون حلّاج و بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی به یاد می‌آید، یعنی کسانی که به نظر شهاب‌الدین یحیی سهروردی (مقتول 587 ه.ق) حکمت خسروانی ایران را دنبال می‌کردند. در این مقاله، با طرح مفهوم "هِمّت" در تصوف اولیه و تحوّل آن در عصر ابوسعید ابی‌الخیر، سعی بر آن است تا روشن شود که چگونه ابوسعید در مقام ادامه دهندة حکمت خسروانی، معنای "هِمّت" را در سایة مفهوم "فَرّ" در فرهنگ و حکمت ایرانی متحوّل کرد.

کلیدواژه‌ها

• "؛ ابوسعید ابی‌الخیر"؛ همّت"؛
• "؛ فَرّ"؛ تصوف"؛ جوانمردی (فتوت)"؛
• "؛ حکمت خسروانی"

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Spiritual aspiration (Himmat) in the Thought of Abū Sa’īd Abi al-Khayr and Its Connection to splendor (Farr) in Iranian Culture

نویسنده [English]

• parvaneh oroujnia

professor

چکیده [English]

Shaykh Abū Sa’id Abi al-Khayr (357-440 AH) is a renowned mystic of the fourth and fifth centuries AH. His name is intertwined with love, poetry, simā’(spiritual audition), expansion, joyfulness, and perspicacity. Furthermore, his name is remembered in the history of wisdom in Iran alongside figures such as Ḥallāj, Bāyazīd Basṭāmī, and Abū al-Ḥasan Kharaqānī, individuals who, according to Shihāb al-Dīn Yaḥyā Suhrawardī (d. 587 AH), pursued the Khosravani wisdom of Iran. In this article, by examining the concept of “Himmat” in early Sufism and its evolution in the era of Abu Sa’īd Abi al-Khayr, an attempt is made to clarify how Abu Sa’īd, as a continuator of Khosravānī wisdom, transformed the meaning of “Himmat” under the influence of the concept of “Farr” in Iranian culture and wisdom.Shaykh Abū Sa’id Abi al-Khayr (357-440 AH) is a renowned mystic of the fourth and fifth centuries AH. His name is intertwined with love, poetry, simā’(spiritual audition), expansion, joyfulness, and perspicacity. Furthermore, his name is remembered in the history of wisdom in Iran alongside figures such as Ḥallāj, Bāyazīd Basṭāmī, and Abū al-Ḥasan Kharaqānī, individuals who, according to Shihāb al-Dīn Yaḥyā Suhrawardī (d. 587 AH), pursued the Khosravani wisdom of Iran. In this article, by examining the concept of “Himmat” in early Sufism and its evolution in the era of Abu Sa’īd Abi al-Khayr, an attempt is made to clarify how Abu Sa’īd, as a continuator of Khosravānī wisdom,

کلیدواژه‌ها [English]

• Abū Sa’īd Abi al-Khayr"
• Himmat (Spiritual Aspiration)"
• Farr (Divine splendor)"
• Sufism"
• chivalrousness (Futuwwa)"
• "
• Khosravānī Wisdom"