نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

• زهرا شاهبازی محمودآبادی ¹
• مجید ملایوسفی ²

¹ کارشناسی ارشد گروه فلسفه و حکمت اسلامی. دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

² دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی. دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

چکیده

مسألۀ شناخت و میزان معرفت انسان به اشیاء از مسائل مهم تاریخ تفکر و فلسفه است. از جـمله فلاسفه­ای که به مبحث شناخت و میزان معرفت بشر پرداخته­اند، حکیم ملاعبدالرزاق لاهیجی (م 1072 ه.ق) و جان لاک (1704-1632 م) هستند. محقق لاهیجی معتقد به نظریه­ای است که در فلسفۀ اسلامی از آن به «شبح محاکی» یاد می­کنند. وی در کتاب شوارق الإلهام بیان می­کند که ما در هنگام علم به اشیـاء به ذات و حقیـقت آن­ها دست نمی­یابیم؛ بلکه به شبـحی که از شیء خارجـی حکایـت می­کند، نائل می­شویم. جان لاک نیز در اثر ارزشمند خویش، جستار در فهم بشر، دو معنای متفاوت ذات را از هم باز می­شناسد و میان ذات واقعی و ذات اسمی اشیاء تمایز قائل شده و علم ما به اشیاء را در حدود ذات اسمی آن­ها می داند. شباهت نظر لاهیجی و لاک از این حیث است که هر دو توان بشر را محدودتر از آن می­دانند که به حقیقت و ذات اشیاء دست یابد؛ اما در مورد ماهیت علم و ادراک با یکدیگر اختلاف دارند.

کلیدواژه‌ها

• جان لاک
• محقق لاهیجی
• ذات اسمی
• شبح محاکی
• معرفت شناسی

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Human Knowledge of Objects from John Locke and Abd al-Razzaq Lahiji’s Viewpoints

نویسندگان [English]

• Zahra Shahbazi Mahmouabadi ¹
• Majid Mollayousefi ²

¹ M.Sc. Department of Islamic Philosophy and Wisdom. Imam Khomeini International University of Qazvin

² Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Wisdom. Imam Khomeini International University of Qazvin

چکیده [English]

The problem of knowledge and the level of human knowledge of objects is one of the important issues of the history of thought and philosophy. Abd al Razzaq Lahiji (1072 AH) and John Locke (1632-1704) are among the philosophers who have investigated the subject of knowledge and the level of human knowledge. Lahiji believes in an Islamic philosophical theory called “phantasm of representative”. In his book, Shavaregh al-Elham, he states that we, in our knowledge of objects, do not achieve their essence and reality, but achieve a phantasm that represents the object. Locke, too, in his book, An Essay Concerning Human Understanding, distinguishes between two different types of essence, that is the real essence and the nominal essence of objects, and contends that our knowledge of objects is limited to their nominal essence. The similarity between Lahiji and Locke’s philosophy is that they both believe that the power of human is too limited to achieve the reality and the essence of objects, but they differ in their views on the quiddity of knowledge and perception.

کلیدواژه‌ها [English]

• John Locke
• Abd al-Razzaq Lahiji
• Nominal essence
• Phantasm of representative
• Shabah-e Mohaki
• Epistemology