نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه تهران

2 عضو هیأت علمی و استادتمام حقوق کیفری دانشگاه تهران

3 عضو هیأت علمی و استادیار حقوق کیفری دانشگاه تهران

4 استادیار حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه کردستان

10.22059/jop.2024.375329.1006834

چکیده

توجیه کیفر همواره به‏‌عنوان یکی از موضوعات مناقشه‌بر‏انگیز و بنیادین فلسفه حقوق کیفری مطرح شده است. تبیین مبانی مجازات و چگونگی حق‌‏یابی دولت در کیفردهی شهروندان، به شیوۀ دقیقی در فلسفه توماس هابز دیده می‏‌شود. هرچند هابز از کیفر به‌‏عنوان ابزار تضمین اطاعتِ افراد از قانون یاد می‏‌کند اما می‏‌کوشد اجرای مجازات را به‌‏عنوان یکی از لوازم تشکیل دولت تلقی نکند، بلکه به نقش شهروندان در اعطای این حق به دولت و چرایی استحقاق بزه‏کاران در تحمّل کیفر بپردازد. با خوانش کتاب لویاتان درمی‌‏یابیم که حقّ بر مجازات‏کردن از رهگذر پیمان اجتماعی، به‌‏مثابه حقّی سیاسی و نه طبیعی یا ماقبل سیاسی، در اختیار دولت قرار می‏‌گیرد. بنابراین همه شهروندانِ بیزار از وضعِ طبیعی، با وانهادن حقّ دفاع یا امکانِ مقابله‌‏به‏‌مثل، که به‏‌عنوان حقّی طبیعی پس از رویارویی با تعرض دیگری برایشان وجود داشت، صیانت از آزادی و نظم جامعه را به موجود مصنوعی (دولت) می‏‌سپارند تا از این طریق به نزاع‏‌های میان‏‌فردی و نابسامانی گروهی پایان داده شود و آسایشی پایدار پدیدار گردد. این اندیشه نقطۀ عطفی در انقطاع وجاهت کیفر به‏‌عنوان نهادی آن‏جهانی و قدسی به‌‏شمار می‏‌آید و از این دوره به بعد است که مجازات بر پایه خواستِ جمعی شهروندان مشروعیت اِعمال می‏‌یابد. حق‏‌یابی دولت در مجازات‏ افراد آثار چشم‏گیری بر حقوق کیفری به‌‏جای می‏‌نهد، که قدسی‏‌زدایی و این‏‌جهانی‌‏سازی مجازات، انحصار دولت در مجازات مجرمان، ضابطه‌‏یابی نهاد دفاع مشروع در سامانۀ جزایی و پدیدآیی جرایم علیه امنیت دولت از مهم‏‌ترین آنها است که در این جستار با رویکردی میان‏‌رشته‌‏ای و به‏ شیوۀ توصیفی - تحلیلی به بررسی آنها پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Right to Punish in the Philosophy of Hobbes: Foundations and Effects

نویسندگان [English]

  • Shayan Akbari 1
  • Ahmad Hajidehabadi 2
  • Hassan Alipour 3
  • Ahmad fallahi 4

1 Department of criminal law and criminology. University of Tehran. Iran

2 Faculty member of University of Tehran

3 Faculty member of University of Tehran

4 Faculty member of University of Kordestan

چکیده [English]

Understanding the fundamental concepts and institutions of criminal law rights is examined from a philosophical-historical perspective. The discussion of the foundations of state punishment and the right to impose penalties on citizens is presented in a precise manner in Thomas Hobbes's philosophy. Throughout his, Leviathan, the right to punish. Stems from the social contract, and is considered a political right rather than a natural or pre-political one, entrusted to the state. Therefore, all citizens, disgusted by the natural state, relinquish the right to self-defence or the possibility of retaliation. This is considered a natural right for them after facing another violent onslaught, entrusting the protection of freedom and social order to the artificial entity known as the state, in order to end interpersonal conflicts and group disorder, leading to the emergence of sustainable peace. The right of the state to punish individuals has significant implications for criminal rights, including the secularization of punishment, state monopoly in punishing criminals, the establishment of legitimate defense institutions in the penal system, and the occurrence of crimes against the state. These issues are addressed with an analytical and interdisciplinary approach in this study. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophy of criminal law
  • Social Contract
  • Hobbes
  • Punishment
  • Fundamental Rights
منابع
اوزر، آتیلا (1399). دولت در تاریخ اندیشة غرب. ترجمة عباس باقری، چاپ سوم، تهران: فرزان روز.
ایلخانی، محمد (1396). تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس. چاپ نهم، تهران: سمت.
امامی آرندی، حبیب (1395). «حقوق کیفری و فرمانروایی سیاسی؛ درآمدی بر نظریۀ سیاسی مجازات». مطالعات حقوق کیفری و جرم‏شناسی، دوره سوم، شماره 2، 149-171.
بشیریه، حسین (1395). مقدمة مترجم در تربیت سیاسی در اندیشة هابز، جفری وگان. ترجمه حسین بشیریه، چاپ دوم، تهران: نی.
پرادل، ژان (1393). تاریخ اندیشه‏های کیفری. ترجمة علی‏حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ نهم، تهران: سمت.
تاک، ریچارد (1397). اندیشة هابز. ترجمه حسین بشیریه، چاپ نخست، تهران: فرهنگ جاوید.     
رستمی، هادی (1399). حقوق کیفری و لیبرالیسم: بررسی کیفر در سنّت فلسفی لیبرال. چاپ نخست، تهران: نگاه معاصر.
شمس ناتری، محمد ابراهیم و عبدالله‏یار، سعید (1389). «دفاع مشروع و مبانی مشروعیّت آن». مطالعات حقوقی، دوره دوم، شماره 2، 103-128.
عالی‏پور، حسن (1392). «امنیت ملی و عدالت کیفری». مطالعات راهبردی، شماره 61، 57-88.
عالی‏پور، حسن و کارگری، نوروز (1398). جرایم ضد امنیت ملی. چاپ سوم، تهران: خرسندی.
عالی‏پور، حسن (1401). امنیت، مندرج در دانشنامه رفتار سایبری، به کوشش باقر شاملو، چاپ نخست، تهران: میزان.
کاسیرر، ارنست (1400). اسطورة دولت. ترجمه یدالله موقن، چاپ پنجم، تهران: هرمس. 
کلی، جان (1400). تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب. ترجمه محمد راسخ، چاپ سوم، تهران: نشر نی.
گسن، ریموند (1379). «آیا جرم وجود دارد؟». ترجمه علی‏حسین نجفی ابرندآبادی، تحقیقات حقوقی، شماره 29و30، 102-61.
گل‏محمدی، احمد (1402). چیستی، تحول و چشم‏انداز دولت. چاپ سوم، تهران: نشر نی.
لاگلین، مارتین (1400). مبانی حقوق عمومی. ترجمة محمد راسخ، چاپ هشتم، تهران: نشر نی.
لاگلین، مارتین (1401). فلسفة حقوق سیاسی. ترجمة احمد رنجبر، چاپ نخست، تهران: نگاه معاصر.
مارتینژ، رنه (1385). تاریخ حقوق کیفری در اروپا. ترجمة محمدرضا گودرزی، چاپ دوم، تهران: مجد.
مقیمی زنجانی، شروین (1396). «تامس هابز و بنیادگذاری انگارة جدید شهروندی». جستارهای سیاسی معاصر، سال هشتم، شماره 4، 109-130.
موحد، محمدعلی (1381). در هوای حق و عدالت؛ از حقوق طبیعی تا حقوق بشر. چاپ نخست، تهران: کارنامه.
وینسنت، اندرو (1399). نظریه‏های دولت. ترجمه حسین بشیریه، چاپ پانزدهم، تهران: نشر نی.
هابز، توماس (1396). لویاتان، ویرایش سی.بی.مکفرسون. ترجمه حسین بشیریه، چاپ یازدهم، تهران: نشر نی.
یکرنگی، محمد (1399). «حق محبوسین بر فرار از زندان به جهت پاندمی ویروس کرونا و حق دولت در مقابله با زندانیان فراری از منظر فلسفه سیاسی هابز». مطالعات میان‏رشته‏ای در علوم انسانی، دوره 12، شماره 3. 85-111.
Alipour, Hassan (2014). "National Security and Criminal Justice". Strategic Studies, Volume 16, Issue 61, 57-88. [In Persian]
Alipour, Hassan and Kargari, Nowrouz (2019). Crimes Against National Security. Chapter 3, Tehran: Khorsandi. [In Persian]
Alipour, Hassan (2022). Security, The Encyclopedia of Cyber Behavior. Under Supervision of Bagher Shamloo, Chapter 1, Tehran: Mizan. [In Persian]
Bashiriyeh, Hossein (2017). Introduction in Behemoth Teaches Leviathan; Thomas Hobbes on Political Education. Chapter 2, Tehran: Ney. [In Persian]
Cassirer, Ernst (2021). The Myth of The State. Translated by Yadollah Moqan, Chapter 5, Tehran: Hermes. [In Persian]
Emami Arandi, Habib (2017). " Criminal Law and Political Authority: An Introduction to Political Theory of Punishment". Criminal Law and Criminology Studies, Volume 3, Issue 2, 149-171. [In Persian]
Fletcher, George (2006). "Political Theory and Criminal Law". Criminal Justice Ethics, 25(1), 18-38.
Gassin, Raymond (1999). "Does Crime Exist?". Translated by AliHossein Najafi Abrandabadi, Legal Research, Issue 29, 61-102. [In Persian]
Golmohammadi, Ahmad (2023). State. Chapter 3, Tehran: Ney. [In Persian].
Gutnick Allen, Signy Thora (2016). Thomas Hobbes’s Theory of Crime and Punishment. Submitted in partial fulfilment of the requirements of the degree of doctor of philosophy, school of History, Queen Mary University of London.
Harrison, Ross and Duff, R. A (1988). "Punishment and Crime". The Aristotelian Society, Oxford University Press, Vol. 62, 139-167.
Hobbes, Thomas (2018). Leviathan. Edited by B. McPherson, Translated by Hossein Bashiriyeh, Chapter 11, Tehran: ney. [In Persian]
Hobbes, Thomas (1984). De Cive: The English Version. Edited by Howard Warrender, Oxford University Press.
Hobbes, Thomas (1985). Leviathan. Editor/introduction - C. B. MacPherson, Penguin Classics, Paperback.
Hobbes, Thomas (1996). Leviathan. editor - J.C.A. Gaskin, Oxford University Press, New York.
Huning, Dieter (2007). Hobbes on the Right to Punish. Cambridge Collections Online © Cambridge University Press.
Ilkhani, Mohammad (2017). History of Philosophy in The Middle Ages and Renaissance. Chapter 9, Tehran: Samt. [In Persian].
Kelly, John (2021). A Short History of Western Legal Theory. Translated by Mohammad Rasekh, Chapter 3, Tehran: Ney. [In Persian]
Loughlin, Martin (2021). The Idea of Public Law. Translated by Mohammad Rasekh, Chapter 8, Tehran Ney. [In Persian]
Loughlin, Martin (2022). Political Jurisprudence. Translated by Ahmad Ranjbar, Chapter 1, Tehran: Negah Moaser. [In Persian]
Martinaje, Renee (2005). History of Criminal Law in Europe. Translated by Mohammad Goudarzi, Chapter 2, Tehran: Majd. [In Persian]
Moghimi Zanjani, Shervin (2018). "Thomas Hobbes and Founding of New Idea of Citizenship". Contemporary Political Studies, Volume 8, Issue 26, 109-130. [In Persian]
Movahed, Mohammad Ali (2001). About Right and Justice. Chapter 1, Tehran: Karnameh. [In Persian]
Oakeshott, Michael (2000). Hobbes on Civil Association. Liberty Fund.
Olsen, Dempsey (2018). "Brutal Academia Foucault and Hobbes on Criminality and Punishment". stolaf.edu/philosophy/files.
Ozer, Atila (2020). The State in The History of Western Thought. Translated by Abbas Bagheri, Chapter 3, Tehran: Farzane Rooz. [In Persian]
Pradel, John (2014). The History of Criminal Schools. Translated by AliHossein Najafi Abrandabadi, Chapter 9, Tehran: Samt. [In Persian]
Ristroph, Alice (2008). "Respect and Resistance in Punishment Theory". California Law Review. 97.
Ristroph, Alice (2013). "The Imperfect Legitimacy of Punishment". in Hobbes Today: Insights for the 21st Century, ed. S.A. Lloyd, Cambridge, pp. 190-208.
Rostami, Hadi (2020). Criminal Law and Liberalism. Chpater 1, Tehran: Negahe Moaser. [In Persian]
Shams Nateri, Mohamad Ebrahim and Abdollahyar, saeed (2011). "Legitimate Defense and Principels of Justification". Legal Studies, Volume 2, Issue 2, 103-128. [In Persian]
Strauss, Leo (1953). Natural Right and History. Chicago: University of Chicago Press.
Tuck, Richard (2018). Hobbes. Translated by Hossein Bashiriyeh, Chapter 1, Tehran: Farhang Javid. [In Persian]
Vincent, Andrew (2020). Theories of The State. Translated by Hossein Bashiriyeh, Chapter 15, Tehran: Ney. [In Persian]
Yates, Arthur (2012). Thomas Hobbes on Punishment. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the Doctor of Philosophy degree in Philosophy, The School of Graduate and Postdoctoral Studies Western University London, Ontario, Canada.
Yekrangi, Mohammad (2020). "The Right of Prisoners to Run Away from Jails and the Right of Governments to Confront with Them in the Corona Pandemic Situation in the Light of Hobbes Political Philosophy". Interdisciplinary Studies in the Humanities, Volume 12, Issue 3, 85-111. [In Persian]