دوره 21 (1402)
دوره 20 (1401)
دوره 19 (1400)
دوره 18 (1399)
دوره 17 (1398)
دوره 16 (1397)
دوره 15 (1396)
دوره 14 (1395)
دوره 13 (1394)
دوره 12 (1393)
دوره 11 (1392)
دوره 10 (1391)
دوره 9 (1390)
دوره 8 (1389)
دوره 7 (1388)
دوره 6 (1387)
دوره 5 (1386)
دوره 4 (1385)
دوره 3 (1384)
دوره 2 (1383)
دوره 1 (1381)
تعداد مقالات: 12
صورت‌بندی اخلاق و تربیت خانواده در فلسفۀ منسیوس
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 1-23
چکیده
چین باستان سرزمین فلسفه و حکمت عملی است که محور عمدۀ آن، خانواده، به‌مثابۀ دولت کوچک و اتصالش به ساحت اجتماع است. منسیوس در فلسفه‌ورزی به پیوستگی فرد، خانواده و حکومت معتقد است و رابطه‌ای خطی میان آنها ... بیشتر
تقابل میان مفهوم کنشگر هانا آرنت و دازاین خودتنهاپنداشته‌شدۀ هایدگری
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 25-42
چکیده
هانا آرنت، متفکرسیاسی برجستۀ قرن بیستم، در آرائش دربارۀ ارتباط وثیق پراکسیس و غلبه بر تمامیت‌خواهی که آن را محصول از خودبیگانگی، انفعال و انزوای انسان مدرن می‌داند، مسیری متمایز از استادش مارتین ... بیشتر
بررسی انتقادی «ثبات تغیّر» در ربط ثابت به متغیّر
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 43-58
چکیده
ازآنجاکه صدرا در بحثی چون ربط ثابت به متغیّر (و قدیم به حادث) بر ثبات تغیّر پای می‌فشرد، این مسئلۀ مهم پیش می‌آید که تعبیر متناقض‌نمایی چون «ثبات تغیّر» تا چه اندازه پذیرفتنی است؟ هدف اصلی این ... بیشتر
تبیین حکیم مصلح‌الدین لاری از حرکت‌شناسی ابن سینا (مقدّمه، تصحیح و تحقیق رسالة فی بحث الحرکة)
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 59-82
چکیده
مصلح‌الدین لاری، فیلسوف و تاریخ‌نگار قرن دهم هجری/ شانزدهم میلادی است که زندگی خود را در سه قلمرو تاریخی و جغرافیایی صفوی در ایران، گورکانی در هند، و عثمانی در آسیای صغیر سپری کرد. این تجربۀ زیسته، رهاورد ... بیشتر
نظریۀ فرآیند معکوس و کاربرد آن در تبیین نحوۀ مشاهده و اطلاع از امور غیبی توسط ابن سینا و شیخ اشراق
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 83-100
چکیده
ابن سینا نحوۀ مشاهدۀ موجودات غیرمادی (عقلی) را دارای فرآیندی معکوس مشاهدۀ موجودات مادی دانسته است. پس از وی شیخ اشراق به کمک این فرآیند، نحوۀ مشاهدۀ موجودات عالم مثال را نیز از همین طریق تبیین کرده است. ... بیشتر
حکمت و عرفان اسلامی و مسئلة پیشرفت تمدن و فرهنگ
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 101-125
چکیده
مسئلة رکود یا عدم پیشرفت فرهنگ و تمدن اسلامی و علل آن، از مسائل اصلی‌ای است که روشنفکران مسلمان به انحای مختلف، آن را عنوان و شرح و بسط داده‌اند. به نظر اکثر آنان، مانع اصلی این امر حکمت و عرفان اسلامی ... بیشتر
حقیقت و واقعیت در پراگماتیسم پیرس و جیمز
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 127-145
چکیده
حقیقت و واقعیت از مباحث بنیادی فلسفی است که پراگماتیست‌ها دربارۀ آن مباحث ویژه‌ای مطرح کرده‌اند. در این مقاله آرای پیرس و جیمز در این خصوص با هم تطبیق داده میشود تا به این سؤال پاسخ داده شود ... بیشتر
واکاوی شهود مقولی در پژوهش‌های منطقی هوسرل
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 147-165
چکیده
هوسرل در پژوهش ششم از پژوهش‌های منطقی، دربارۀ «شهود مقولی» بحث کند. در شهود مقولی با اضافه‌ای فوق بر ادراکات حسی مواجه‌ایم که در مرحلۀ انتقال ادراک حسی به گزاره‌ای، محمولی بدان افزوده میشود. ... بیشتر
بررسی تأثیر نظریۀ تشکیک وجود بر دیدگاه کل‌گرایی در اندیشۀ ملاصدرا
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 167-183
چکیده
نظریۀ کلنگری برخلاف سایر نظریات، در فلسفۀ اسلامی و به‌ویژه حکمت متعالیه به‌نحو بایسته مورد توجه قرار نگرفته است. نظریات در باب چگونگی وجود کل یا مجموع به‌عنوان امری برگرفته از آحاد، در جهت تأیید ... بیشتر
بررسی و مطالعۀ تطبیقی تفکر نیچه و دیلتای دربارۀ تاریخ
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 185-202
چکیده
«تاریخ» تحت تأثیر تفکرات هگل در قرن نوزدهم، جایگاه رفیعی به خود اختصاص داد. سپس برخی از تاریخنگاران با طرز تفکری پوزیتیویستی، ایدۀ تاریخنگاری علمی را مطرح کردند تا بر مبنای آن، تاریخ به علمی ... بیشتر
ایدئولوژی به‌مثابۀ علم ایده‌ها؛ مواجهه‌ای ریکوری با دستوت دوتراسی و طرح معرفت‌شناسانۀ او برای علمی جدید
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 203-223
چکیده
این مقاله درصدد پرتو افکندن بر این پرسش است که «آیا مفهومی علمی از ایدئولوژی می‌تواند وجود داشته باشد؟» پرسش مذکور که عنوان مقاله‌ای از پل ریکور هم هست، در پی مواجهه‌ای پدیدار شناختی با ایدئولوژی ... بیشتر
دیدگاه ملاصدرا دربارۀ رئیس حکومت و ویژگی‌های او، بر پایۀ کتاب مبدأ و معاد
دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 225-240