دوره 22 (1403)
دوره 20 (1401)
دوره 19 (1400)
دوره 18 (1399)
دوره 17 (1398)
دوره 16 (1397)
دوره 15 (1396)
دوره 14 (1395)
دوره 13 (1394)
دوره 12 (1393)
دوره 11 (1392)
دوره 10 (1391)
دوره 9 (1390)
دوره 8 (1389)
دوره 7 (1388)
دوره 6 (1387)
دوره 5 (1386)
دوره 4 (1385)
دوره 3 (1384)
دوره 2 (1383)
دوره 1 (1381)
علمی -پژوهشی
صورت‌بندی اخلاق و تربیت خانواده در فلسفۀ منسیوس
صورت‌بندی اخلاق و تربیت خانواده در فلسفۀ منسیوس

علی آقاجانی

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 1-23

چکیده
  چین باستان سرزمین فلسفه و حکمت عملی است که محور عمدۀ آن، خانواده، به‌مثابۀ دولت کوچک و اتصالش به ساحت اجتماع است. منسیوس در فلسفه‌ورزی به پیوستگی فرد، خانواده و حکومت معتقد است و رابطه‌ای خطی میان آ‌نها ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تقابل میان مفهوم کنشگر هانا آرنت و دازاین خودتنهاپنداشته‌شدۀ هایدگری
تقابل میان مفهوم کنشگر هانا آرنت و دازاین خودتنهاپنداشته‌شدۀ هایدگری

المیرا ارشدی طهرانی؛ محمد شکری؛ علی مرادخانی

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 25-42

چکیده
  هانا آرنت، متفکرسیاسی برجستۀ قرن بیستم، در آرائش دربارۀ ارتباط وثیق پراکسیس و غلبه ‌بر تمامیت‌خواهی که آن را محصول از خودبیگانگی، انفعال و انزوای انسان مدرن می‌داند، مسیری متمایز از استادش مارتین ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
بررسی انتقادی «ثبات تغیّر» در ربط ثابت به متغیّر
بررسی انتقادی «ثبات تغیّر» در ربط ثابت به متغیّر

مهدی اسدی

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 43-58

چکیده
  ازآنجاکه صدرا در بحثی چون ربط ثابت به متغیّر (و قدیم به حادث) بر ثبات تغیّر پای ‌می‌فشرد، این مسئلۀ مهم پیش ‌می‌آید که تعبیر متناقض‌نمایی چون «ثبات تغیّر» تا چه اندازه پذیرفتنی است؟ هدف اصلی این ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تبیین حکیم مصلح‌الدین لاری از حرکت‌شناسی ابن سینا (مقدّمه، تصحیح و تحقیق رسالة فی بحث الحرکة)
تبیین حکیم مصلح‌الدین لاری از حرکت‌شناسی ابن سینا (مقدّمه، تصحیح و تحقیق رسالة فی بحث الحرکة)

محمد جواد اسماعیلی

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 59-82

چکیده
  مصلح‌الدین لاری، فیلسوف و تاریخ‌نگار قرن دهم هجری/ شانزدهم میلادی است که زندگی خود را در سه قلمرو تاریخی و جغرافیایی صفوی در ایران، گورکانی در هند، و عثمانی در آسیای صغیر سپری کرد. این تجربۀ زیسته، رهاورد ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
نظریۀ فرآیند معکوس و کاربرد آن در تبیین نحوۀ مشاهده و اطلاع از امور غیبی توسط ابن سینا و شیخ اشراق
نظریۀ فرآیند معکوس و کاربرد آن در تبیین نحوۀ مشاهده و اطلاع از امور غیبی توسط ابن سینا و شیخ اشراق

سعید انواری

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 83-100

چکیده
  ابن سینا نحوۀ مشاهدۀ موجودات غیرمادی (عقلی) را دارای فرآیندی معکوس مشاهدۀ موجودات مادی دانسته است. پس از وی شیخ اشراق به کمک این فرآیند، نحوۀ مشاهدۀ موجودات عالم مثال را نیز از همین طریق تبیین کرده است. ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
حکمت و عرفان اسلامی و مسئلة پیشرفت تمدن و فرهنگ
حکمت و عرفان اسلامی و مسئلة پیشرفت تمدن و فرهنگ

شهرام پازوکی

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 101-125

چکیده
  مسئلة رکود یا عدم پیشرفت فرهنگ و تمدن اسلامی و علل آن، از مسائل اصلی‌ای است که روشنفکران مسلمان به انحای مختلف، آن را عنوان و شرح و بسط داده‌اند. به نظر اکثر آنان، مانع اصلی این امر حکمت و عرفان اسلامی ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
حقیقت و واقعیت در پراگماتیسم پیرس و جیمز
حقیقت و واقعیت در پراگماتیسم پیرس و جیمز

عطیه زندیه

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 127-145

چکیده
  حقیقت و واقعیت از مباحث بنیادی فلسفی است که پراگماتیست‌ها دربارۀ آن مباحث ویژه‌ای مطرح کرده‌اند. در این مقاله آرای پیرس و جیمز در‌ این ‌خصوص با هم تطبیق داده می‌شود تا به این سؤال پاسخ داده  شود ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
واکاوی شهود مقولی در پژوهش‌های منطقی هوسرل
واکاوی شهود مقولی در پژوهش‌های منطقی هوسرل

سید محمدتقی شاکری

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 147-165

چکیده
  هوسرل در پژوهش ششم از پژوهش‌های منطقی، دربارۀ «شهود مقولی» بحث کند. در شهود مقولی با اضافه‌ای فوق بر ادراکات حسی مواجه‌ایم که در مرحلۀ انتقال ادراک حسی به گزاره‌ای، محمولی بدان افزوده می‌شود. ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
بررسی تأثیر نظریۀ تشکیک وجود بر دیدگاه کل‌گرایی در اندیشۀ ملاصدرا
بررسی تأثیر نظریۀ تشکیک وجود بر دیدگاه کل‌گرایی در اندیشۀ ملاصدرا

مریم عباسی کشکولی؛ عبدالعلی شکر

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 167-183

چکیده
  نظریۀ کل­نگری برخلاف سایر نظریات، در فلسفۀ اسلامی و به‌ویژه حکمت متعالیه به‌نحو بایسته مورد توجه قرار نگرفته است. نظریات در باب چگونگی وجود کل یا مجموع به‌عنوان امری برگرفته از آحاد، در جهت تأیید ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
بررسی و مطالعۀ تطبیقی تفکر نیچه و دیلتای دربارۀ تاریخ
بررسی و مطالعۀ تطبیقی تفکر نیچه و دیلتای دربارۀ تاریخ

حسن غیبی پور؛ علی کرباسی زاده اصفهانی؛ محمد جواد صافیان

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 185-202

چکیده
  «تاریخ» تحت تأثیر تفکرات هگل در قرن نوزدهم، جایگاه رفیعی به خود اختصاص داد. سپس برخی از تاریخ­نگاران با طرز تفکری پوزیتیویستی، ایدۀ تاریخ­نگاری علمی را مطرح کردند تا بر مبنای آن، تاریخ به علمی ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
ایدئولوژی به‌مثابۀ علم ایده‌ها؛ مواجهه‌ای ریکوری با دستوت دوتراسی و طرح معرفت‌شناسانۀ او برای علمی جدید
ایدئولوژی به‌مثابۀ علم ایده‌ها؛ مواجهه‌ای ریکوری با دستوت دوتراسی و طرح معرفت‌شناسانۀ او برای علمی جدید

حسین مصباحیان

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 203-223

چکیده
  این مقاله درصدد پرتو افکندن بر این پرسش است که «آیا مفهومی علمی از ایدئولوژی می‌تواند وجود داشته باشد؟» پرسش مذکور که عنوان مقاله‌ای از پل ریکور هم هست، در پی مواجهه‌ای پدیدار شناختی با ایدئولوژی ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
دیدگاه ملاصدرا دربارۀ رئیس حکومت و ویژگی‌های او، بر پایۀ کتاب مبدأ و معاد
دیدگاه ملاصدرا دربارۀ رئیس حکومت و ویژگی‌های او، بر پایۀ کتاب مبدأ و معاد

محمد ملائی ایولی؛ علی‌اصغر زَکوی

دوره 21، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 225-240

چکیده
  تشکیل حکومت به‌منظور دستیابی بشر به اهداف فردی و اجتماعی خود، یک ضرورت عقلانی است؛ اما بحث دربارۀ حق حاکمیت و ویژگی‌های حاکم همواره ازجمله مباحث چالش‌برانگیز بوده است. هدف از این نوشتار، واکاوی آراء ...  بیشتر