علمی -پژوهشی
امکانِ گشتِ سقراط در السیرة الفلسفیة محمد بن زکریای رازی
امکانِ گشتِ سقراط در السیرة الفلسفیة محمد بن زکریای رازی

ایرج آذرفزا؛ شهرام پازوکی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 1-22

چکیده
  لئو اشتراوس در پایان کتاب سقراط و آریستوفانس السیرة الفلسفیة محمد بن زکریای رازی را «روشن‌ترین و اندیشمندانه‌ترین» شرحِ امکانِ گشتِ سقراط از بی‌توجهی به امور اخلاقی و سیاسی در دوران جوانی به ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
رابطۀ کنش و روایت در تفکر هیدگر
رابطۀ کنش و روایت در تفکر هیدگر

سیده اکرم برکاتی؛ یوسف شاقول؛ محمدجواد صافیان

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 23-44

چکیده
  مفهوم کنش در اندیشۀ هیدگر با فهم و طرح‌افکنی امکان‌ها مرتبط است. طرح‌هایی که دازاین (چونان آنجای وجود) پیش‌می‌افکند، تداعی‌گر طرح (plot) در روایت هستند. گرچه روایت از اصطلاحات هیدگری نیست، برخی مفسران ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تحلیل نقد ویتگنشتاین بر آگوستین دربارۀ نظریۀ تصویری زبان
تحلیل نقد ویتگنشتاین بر آگوستین دربارۀ نظریۀ تصویری زبان

محسن بهلولی فسخودی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 45-65

چکیده
  ویتگنشتاین پژوهش‌های فلسفی را با نقد و تحلیل نگرش آگوستین دربارۀ زبان آغاز می‌کند. او مدعی است که نظریۀ آگوستین مبتنی بر درکی محدود و به گفته او ابتدایی از زبان است که آن را در قالب ارتباط و تصویرگری ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
آزادی چون بنیاد علت و دلیل در «متافیزیک دازین» هیدگر
آزادی چون بنیاد علت و دلیل در «متافیزیک دازین» هیدگر

بهمن پازوکی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 67-85

چکیده
  این مقاله تفصیل این قول هیدگر است که «آزادی بنیاد علت و دلیل است». مفهوم آزادی مفهومی کلیدی در دوره‌ای از اندیشة هیدگر است که او خود آنرا «متافیزیک دازین» خوانده است. آزادی به نزد وی در وهلة ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تأویل روان‌شناسانۀ اندیشۀ ملاصدرا در مسئلۀ خواب و بررسی مبانی فلسفی آن
تأویل روان‌شناسانۀ اندیشۀ ملاصدرا در مسئلۀ خواب و بررسی مبانی فلسفی آن

ریحانه شایسته؛ محمد کاظم علمی سولا؛ سید مرتضی حسینی شاهرودی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 87-105

چکیده
  مسألة رویا از جمله مسائل مورد توجه انسان‌ها در اعصار مختلف بوده است و روان‌شناسان نیز تا حد زیادی دربارۀ آن به تحقیق و بررسی پرداخته‌اند؛ با این حال بسیاری از مسائل آن مانند ماهیت و حقیقت رویاهای صادقه ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
چهار چالش اساسی بر سر راه استدلال‌های اخلاقی؛ دیدگاه دومِسِل
چهار چالش اساسی بر سر راه استدلال‌های اخلاقی؛ دیدگاه دومِسِل

مسعود صادقی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 107-123

چکیده
  استدلال‌های اخلاقی بالاخص با شیوه صورت‌بندی موجز و مبتنی بر سنت فیلسوفان تحلیلی از قرن بیستم رواج بسیار یافته است. دستمایه اصلی این مقاله بررسی چالش‌های عملی بر سر راه تحقق یک استدلال اخلاقی کارآمد ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
بررسی فلسفی دلایل علیه جرم‌انگاری فکر محض
بررسی فلسفی دلایل علیه جرم‌انگاری فکر محض

حمیدرضا محبوبی آرانی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 125-144

چکیده
  در حقوق کیفری این اصل، کمابیش اصلی محترم و پذیرفته است که ما نباید کسی را به خاطر فکر محض‌اش مجازات کنیم. فکر محض نیز اقسام احساسات، امیال، تخیلات و آرزوها، باورها و نیات و تصمیم‌های اجرایی‌نشده را در ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
هابرماس و دیگریِ عقلانیت غربی: منطقِ دوگانه مشمول گردانیدن و از شمول خارج ساختن
هابرماس و دیگریِ عقلانیت غربی: منطقِ دوگانه مشمول گردانیدن و از شمول خارج ساختن

حسین مصباحیان

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 145-165

چکیده
  این مقاله نشان داده است که ادعای هابرماس در مورد همه شمولی مدرنیته، بر پایه تصور و یا برداشتی از مدرنیته قرار گرفته است که با عقلانیت غربی پیوند یافته است: «ما بی‌شک، ادعای همه‌شمولی را با درک غربی ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
بهره مندی در فلسفۀ توماس آکوئیناس
بهره مندی در فلسفۀ توماس آکوئیناس

محمد ملائی ایولی؛ محسن فهیم؛ مجتبی جعفری اشکاوندی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 167-187

چکیده
  یکی از مفاهیم کلیدی که در متافیزیک توماس نقش اساسی دارد، مفهوم بهره­مندی است، که بر اساس آن، بین خالق و مخلوق ارتباط برقرار می­کند. بهره­مندی پیشینه­ای در فلسفه افلاطون و بوئثیوس دارد و در عبارات ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
فرجام نفوس ناقصه از دیدگاه فارابی
فرجام نفوس ناقصه از دیدگاه فارابی

عباسعلی منصوری؛ زهرا کهریزی

دوره 17، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 189-210

چکیده
  آراء فارابی در باب معاد و سرنوشت نفوس انسانی پس از مرگ جزء ساختارشکنانه ترین دیدگاه ها در میان فیلسوفان مسلمان است تا جایی که حتی برخی انکار اصل معاد نوع بشر را به او نسبت می دهند اما بررسی های ما در این ...  بیشتر