دوره 22 (1403)
دوره 21 (1402)
دوره 20 (1401)
دوره 19 (1400)
دوره 18 (1399)
دوره 17 (1398)
دوره 16 (1397)
دوره 15 (1396)
دوره 14 (1395)
دوره 13 (1394)
دوره 12 (1393)
دوره 11 (1392)
دوره 10 (1391)
دوره 9 (1390)
دوره 8 (1389)
دوره 7 (1388)
دوره 6 (1387)
دوره 5 (1386)
دوره 4 (1385)
دوره 3 (1384)
دوره 2 (1383)
دوره 1 (1381)
تعداد مقالات: 13
جایگاه شهود در نظریۀ ادراک حسی پرایس
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 1-21
چکیده
دیدگاه پرایس در بحث ادراک حسی مبتنی بر داده‌های حسی و نظریۀ آشنایی راسل است. او بین معرفت به داده‌های حسی و پذیرش حسی تمایز می‌گذارد. از نگاه او، باور به جهان خارج در طی این دو مرحله صورت می‌گیرد. داده‌های ... بیشتر
دیدگاه ابن سینا دربارۀ مفاهیم فلسفی؛ معقول اولی یا معقول ثانی
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 23-42
چکیده
مقالۀ حاضر به ارائۀ تقسیم‌بندی جدیدی از معقولات اولی و معقولات ثانی در نظام فلسفی ابن سینا می‌پردازد و می‌کوشد بر اساس این تقسیم‌بندی جدید، جایگاه واقعی مفاهیم فلسفی را در نظام فلسفی ابن سینا نشان ... بیشتر
تأملی بر تفاوت رهیافت هرمنوتیکی گادامر با هایدگر به مسئلة تناهیِ حقیقت
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 43-65
چکیده
در این نوشتار کوشیده‌ایم رویکرد انتقادی هرمنوتیک فلسفی گادامر به هایدگر را دربارة سنت و زبان متافیزیک از طریق بنیادیابی آن در تلقی متفاوت این دو متفکر از مسئلة تناهی حقیقت تفسیر کنیم. مقصود از تناهی ... بیشتر
امر کلاسیک و سنّت تاریخی در هرمنوتیک گادامر
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 67-87
چکیده
در این مقاله بر بحث استطرادی گادامر دربارة چیستیِ وصف «کلاسیک» برای آثار هنری و ادبی تمرکز میشود و با شرح آن، به عنوان نمونه‌ای که نحوة حضور و وجود امر تاریخی را در میانة زمانی‌بودن و داعیة حقیقت ... بیشتر
ارسطو؛ فلسفه و وحدت نظام علوم
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 89-110
چکیده
علوم ریاضی، طبیعی و الهی، علومی متمایز، اما هم‌زمان واجد نوعی وحدتاند؛ این نه وحدتِ جنسی، بلکه به تبعِ وحدتِ خاصِ معنایِ وجود، ساختاری ویژه است که وحدتِ بالنسبه یا وحدتِ به تقدّم و تأخّر نامیده میشود. ... بیشتر
تبیین تمایز علم از وجود ذهنی بر اساس دیدگاه جوادی آملی
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 111-129
چکیده
جستار حاضر در پی ارائۀ تبیین روشنی از تفکیک علم و وجود ذهنی، از منظر جوادی آملی، به منظور حل برخی مشکلات شناخت‌شناسی مبتنی بر حکمت متعالیه است. یافته‌های مقاله را میتوان چنین برشمرد: 1. ضمن اینکه علم ... بیشتر
تنگنای ادراک ذات الهی در عرفان اسلامی و راه برون‌رفت از آن
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 131-154
چکیده
ذات الهی از نگاه عارفان «وجود لابشرط مقسمی» است که بهسبب عدم تناهی و عدم تعیّنش، هیچگونه ادراکی نمیپذیرد. پیامد ادراکناپذیری ذات، حکمناپذیری اوست که ازسوی عارفان تصریح شده است. نفی ... بیشتر
زبان و ساختار منطقی ذهن در پدیدارشناسی هوسرل
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 155-174
چکیده
رابطۀ ذهن و زبان که امروزه بیشتر با نگاه فیزیکالیستی بررسی میشود، ارتباطی پرسش‌برانگیز است. دانشمندان عصب‌شناسی و فیزیولوژیست‌ها، این ارتباط را بیشتر با کاوش بر روی مغز انسان بررسی میکنند. فیلسوفان ... بیشتر
ناسازگاری مفهومی ارادۀ آزاد از دیدگاه حکمت متعالیه
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 175-196
چکیده
مسئلۀ ارادۀ آزاد به لحاظ تاریخی تطورات گوناگونی داشته است. آنچه در دورۀ معاصر با برجسته‌شدن علم تجربی مشاهده میشود، نسبت ارادۀ آزاد و تعیّن‌گرایی فیزیکی است. با وجود اینکه تعیّن‌گرایی فیزیکی در ... بیشتر
تحویل و واقع‌گرایی ساختاری وجودی
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 197-219
چکیده
تحویل علمی یکی از مسائل مهم فلسفة علم است که به دیگر مسائل آن، از جمله به واقع‌گرایی علمی مربوط میشود. در این مقاله با اتخاذ موضعی مشخص دربارة «مفهوم تحویل» و «رویکرد به تحویل» که آن را رویکرد ... بیشتر
قاعدۀ الواحد از منظر توماس آکوئیناس و ملاصدرا
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 221-241
چکیده
قاعدۀ الواحد، به عنوان یکی از مهم‌ترین قواعد فلسفی، در جهت تبیین پیدایش کثرات عالم از واحد همواره مورد توجه فلاسفه بوده است. اغلب فلاسفه مفاد آن را پذیرفته و برخی از متکلمان نیز منکر آن بودند. پذیرش قاعدۀ ... بیشتر
دلالت واژۀ «هو» بر «وجود رابط» در زبان عربی عصر نزول؛ خوانشى منطقی-تاریخی از آثار فارابی و ابن سینا
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 243-260
چکیده
پرسش این جستار از دلالت یا عدم دلالت واژة «هو» بر وجود رابط در زبان عربی عصر نزول قرآن است. بدین منظور، آثار ابن سینا به عنوان شاخص‌ترین مدافع دلالت واژه صورت‌بندی شده است. این صورت‌بندی نشان میدهد ... بیشتر
رابطۀ فلسفه و دین در آفرینش از نظر بوئثیوس با تکیه بر رسائل کلامی و تسلّای فلسفه
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1399، صفحه 261-280