علمی -پژوهشی
تعمیم تعریف رسمی و حل اشکال فرمول‌های پیچیده‌ در ردّ وجود ذهنی
تعمیم تعریف رسمی و حل اشکال فرمول‌های پیچیده‌ در ردّ وجود ذهنی

مهدی اسدی

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 1-17

چکیده
  می‌دانیم که فیلسوفان مسلمان علم حصولی را نوعی وجود ذهنی می‌دانند و به اشکال‌های متعدد وجود ذهنی نیز پاسخ می‌دهند؛ ولی برخی از اشکال‌هایی که اندیشمندان غربی به وجود ذهنی وارد کرده‌اند، مانند اشکال ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
بررسی انتقادی استدلال گونه‌پرستی پیتر سینگر در حقوق حیوانات
بررسی انتقادی استدلال گونه‌پرستی پیتر سینگر در حقوق حیوانات

ناصر جعفری پور؛ علی رضا آل بویه

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 19-35

چکیده
  یکی از مهم‌ترین دلایل پیتر سینگر، از مدافعان حق حیات حیوانات، گونه‌پرستانه بودن بسیاری از رفتارهای انسان با حیوانات است. او حیوان را دارای حق توجه برابر با انسان می‌داند و توجه ویژۀ انسان به افراد نوع ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تحلیل نسبت زمانْ‌آگاهی و خودآگاهی در فلسفۀ هوسرل
تحلیل نسبت زمانْ‌آگاهی و خودآگاهی در فلسفۀ هوسرل

حسین زمانیها

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 37-54

چکیده
  هوسرل در آثار خود از سه سطح از زمانْ‌آگاهی بحث می‌کند که این سه سطح عبارت‌اند از: آگاهی از زمان عینی (کیهانی)، زمانْ‌آگاهی سوبژکتیو و آگاهی از زمان درونی (آگاهی مطلق). از نظر هوسرل این سطوح در حقیقت لایه‌های ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
بازخوانی تفسیر هایدگر از تفکر شاعرانۀ هولدرلین در پرتو روی‌آورندگی به غیر
بازخوانی تفسیر هایدگر از تفکر شاعرانۀ هولدرلین در پرتو روی‌آورندگی به غیر

سید جمال سامع؛ محمد جواد صافیان؛ علی کرباسی زاده اصفهانی

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 55-75

چکیده
  مقالۀ حاضر تأملات هایدگر را دربارۀ تفکر شاعرانۀ هولدرلین از منظر مسئلۀ اساسی روی‌آورندگی به غیر در نظر می‌آورد. پس از خارج‌شدن فلسفه‌های غربی از اطلاق اولیه‌شان، این مسئله پیش روی متفکران غربی قرار ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
حکمتِ صنعت؛ بررسی تأملات حکیم کشفی در فلسفۀ صنعت و فناوری
حکمتِ صنعت؛ بررسی تأملات حکیم کشفی در فلسفۀ صنعت و فناوری

مسعود صادقی

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 77-94

چکیده
  فلسفۀ صنعت یکی از ابعاد مهم در مباحث فلسفی و گره‌گاه‌های علوم اقتصادی با مباحث فلسفی است. حکیم کشفی نیز یکی از فیلسوفانی است که تأمل در آثار وی و صورت‌بندی امروزین آن، می‌تواند به تبیین یک فلسفه یا بهتر ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
عدالت در اندیشۀ اجتماعی فیلسوفان مسیحی قرون ‌وسطی
عدالت در اندیشۀ اجتماعی فیلسوفان مسیحی قرون ‌وسطی

محسن صبوریان؛ محمدحسین جمالزاده

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 95-116

چکیده
  در اندیشۀ مدرن، عدالت به‌طور عمده فضیلتی برای ساختارها و نهادهای اجتماعی دانسته می‌شود. در اندیشۀ کلاسیک، عدالت مجمع همۀ فضائل یا بالاترین آن دانسته می‌شده است و در عین حال، فضیلتی برای جامعه و فضیلتی ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
نقش سازندۀ تخیل در تاریخ از منظر پل ریکور
نقش سازندۀ تخیل در تاریخ از منظر پل ریکور

ندا غیاثی؛ امیر مازیار

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 117-132

چکیده
  حضور تخیل در تاریخ از طریق صورت­بندی روایی آن رخ می­دهد؛ اما این حضور تنشی را ایجاد می­کند که موجب می­شود از یک‌سو، گروهی آن را در حوزۀ زیبا­شناسی روایت قرار دهند و نقش آن را در اثربخشی روایت ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تنش انسان‌شناختی؛ پرسش از ذات انسان و متافیزیکِ سوبژکتیویته نزد کانت
تنش انسان‌شناختی؛ پرسش از ذات انسان و متافیزیکِ سوبژکتیویته نزد کانت

احسان کریمی ترشیزی؛ شهین اعوانی

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 133-150

چکیده
  کانت هر سه مسئلۀ اساسی فلسفه را به مسئله‌ای یگانه و نهایی (انسان چیست؟) بازمی‌گرداند و حلّ آن را بر عهدۀ انسان‌شناسی فلسفی می‌گذارد. باری، اگر از این دید در مهم‌ترین اثر فلسفی کانت، یعنی نقادی عقل محض ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تحلیل یک رویکرد در مسئلۀ هویّت شخصی؛ بازخوانی هویّت روایی
تحلیل یک رویکرد در مسئلۀ هویّت شخصی؛ بازخوانی هویّت روایی

سیدامیررضا مزاری

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 151-167

چکیده
  یکی از مهم‌ترین مسائل در فلسفه، مبحث هویّت شخصی بوده است. پرسش از کیستی انسان، در تمام حوزه‌های فلسفه، علوم اجتماعی و روان‌شناسی نشان از همیشگی‌بودن این دغدغه نزد متفکران داشته است. با توجه به مطالعۀ ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
دیدگاه صدرالمتألهین دربارۀ تجرد انسان در قوس نزول و آثار آن بر حیات دنیوی
دیدگاه صدرالمتألهین دربارۀ تجرد انسان در قوس نزول و آثار آن بر حیات دنیوی

نجیمه منصوری؛ فروغ‌السادات رحیم‌پور

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 169-187

چکیده
  وجود عوالمی قبل از دنیا و حضور انسان و کیفیت حیات وی در آنجا، محل اختلاف فیلسوفان است. در این مقاله با بررسی نظر ملاصدرا که از معتقدان به حضور انسان در چنین عوالمی است، نحوۀ وجود و تجرد نفس انسان در حیات ...  بیشتر
علمی -پژوهشی
تأملی فلسفی دربارﮤ جبر ‌مجرد
تأملی فلسفی دربارﮤ جبر ‌مجرد

سعید یوسفی؛ سجاد محمود رباطی

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 189-204

چکیده
  در این مقاله، برآنیم که منازعهٔ صورت‌گرفته میان فرگه و هیلبرت را دربارۀ هندسه، در مورد جبر‌مجرد بررسی کنیم. برای اینکه بدانیم در مورد جبر­مجرد تفکر فرگه‌ای می‌تواند راه‌گشا باشد یا هیلبرتی، ابتدا ...  بیشتر
علمی-ترویجی
اکسل هونت و نزاع برای به‌رسمیت‌شناسی در سطح خانواده: چالش‌ها و محدودیت‌ها
اکسل هونت و نزاع برای به‌رسمیت‌شناسی در سطح خانواده: چالش‌ها و محدودیت‌ها

یاسمین ماکوئی؛ حسین مصباحیان

دوره 20، شماره 1 ، تیر 1401، صفحه 205-224

چکیده
  گرچه نظریـۀ به‌رسمیت‌‌شناسی اکسل هونت، فیلسوف پیش‌گام نسل سوم مکتب فرانکفورت، در مجموع نظریه‌ای دیگرپذیر تلقی شده، اما در سال‌های اخیر با انتقادات بسیاری مبنی بر ایدئولوژیکی بودن و عدم پذیرش راستین ...  بیشتر