دوره 21 (1402)
دوره 20 (1401)
دوره 19 (1400)
دوره 18 (1399)
دوره 17 (1398)
دوره 16 (1397)
دوره 15 (1396)
دوره 14 (1395)
دوره 13 (1394)
دوره 12 (1393)
دوره 11 (1392)
دوره 10 (1391)
دوره 9 (1390)
دوره 8 (1389)
دوره 7 (1388)
دوره 6 (1387)
دوره 5 (1386)
دوره 4 (1385)
دوره 3 (1384)
دوره 2 (1383)
دوره 1 (1381)
موضوعات = فلسفه
مسئلۀ علیالاطلاقیّتِ «مُطلقِ برابرایستا": ملاحظهای دربارۀ "ایدۀ نوعی منطقِ استعلایی»
چکیده
در این نوشتار خواهم کوشید تا کُلیّتِ یک دیدگاه دربارۀ "مفهومِ نوعی مُطلقِ برابرایستا" در نقدِ عقلِ محض را پیش گذارم. در این راستا، به مفصلبندیِ مقالهای با عنوانِ علیالاطلاقیّتِ منطقِ استعلایی بهنزدِ ... بیشترزن و زیبایی از نظر ابن عربی
چکیده
این مقاله به تبیین نگاه ابنعربی به زن به عنوان مظهر جمال الهی اختصاص دارد. نگاه وی از نظر عرفانی، کامل ترین و عمیق ترین آراء در میانِ عرفایِ پیش و حتی پس از خودست. از نظر شیخ اکبر انسان چه زن و چه مرد از ... بیشترزیبایی شناسی گودمن: نومینالیستی یا غیرنومینالیستی؟
چکیده
نلسون گودمن، در 1956، یک نظریهی نومینالیسم مرئولوژیکی وضع میکند، که طبق آن وجود چیزی جز فردهای انضمامی تصدیق نمیشود. این مقاله، که به بررسی رابطهی زیباییشناسی با نومینالیسم در فلسفهی گودمن ... بیشترگذر از وحدت تشکیکی به تشکیک وحدت و ربط ذات الهی به احدیت
چکیده
تبیین کثرت و ارتباط آن با وحدت از کهنترین مسائل عرفان و فلسفه است. مشائیان در ربط کثرت به وحدت از قاعده الواحد و سلسله طولی علل، مدد گرفتهاند. عرفا کثرت را با تشکیک در مظاهر و با ارجاع به واحدیت توضیح ... بیشترشیوة دیالکتیکی سقراط در مواجهه با تعریف دینداری و تأثیر آن برتثبیت عقیده پیرس
چکیده
بازشناسی عقاید و باورهای صحیح از خطا وکافی از ناکافی، یکی از دلمشغولیهای عمده فلاسفه است. در این مقاله از آرای دو تن از فلاسفهای که در این مورد به بحث پرداختهاند سخن به میان خواهد آمد. پیرس، مؤسس پراگماتیسم ... بیشتررابطه هنر و اخلاق در فلسفه ارسطو
چکیده
از آنجا که ارسطو، در هر دو زمینة اخلاق و هنر دارای رسالاتی مستقل است، لذا مطالعة آن دو و توجه به رویکرد اخلاقی در هنر از مباحثی است که غالب شارحان فلسفة ارسطو به نحوی از انحا به آن پرداختهاند. اما ... بیشترمعنای زندگی در موقعیت مرگ از منظر ویتگنشتاین با استفاده از نظریه پردازی داده بنیاد
چکیده
تحلیل فلسفی-تجربی از معنای زندگی در موقعیت مرگ ناظر به حضور در جنگ، با تکیه بر گفتهها و کنشهای عملی ویتگنشتاین موضوع این پژوهش است. روش استخراج و تحلیل دادههای مرتبط با مسئله تحقیق، نظریهپردازی ... بیشترتناهیِ آغازینِ زمانمندی و گشودگیِ دازاین در وجود و زمان هایدگر
چکیده
هایدگر در وجود و زمان، مفهوم تناهی را به عنوان یک مفهوم اگزیستانسیالِ ویژه در نظام مفاهیمِ هستیشناسیِ بنیادین به طور مستقل طرح نمیکند، اما در عین حال، معنای هستیشناسانة خاصی را برای آن مفروض ... بیشترتحلیل رابطه دوجانبهی تاویل ساختارشکنانه حقیقت اندیشی افلاطون و تاریخ حقیقت نزد هایدگر
چکیده
حقیقت از کلیدی ترین مفاهیم فلسفهی هایدگر است به طوری که بخش عمده آثار هایدگر را میتوان در پرتوی این مفهوم کلیدی تفسیر کرد. پژوهش بر عهده خود مینهد تا بر تمرکز بر روی کتابهای آموزه افلاطون در باب ... بیشترنظام استنتاجی منطق رواقی
چکیده
رواقیان معتقد بودند استدلالهای معتبر از طریق "تما"ها به "اثباتنشده"ها فروکاسته میشوند؛ چنین درکی از نظام منطق رواقی که در گزارشهای نویسندگان دوره باستان به آن اشاره شده است، منطق رواقی را به مثابه ... بیشترالهام و معرفت در فلسفهی سقراط و افلاطون
چکیده
در نوشتههای افلاطون، از مجموعهی دریافتهای غیبی یا الهامهای گوناگونی یاد میشود که سروش ایزدیِ سقراط (یا دایمونیون)، ندای رؤیاهای سقراط، و غیبگوییِ کاهنان و شاعران را در بر میگیرد. روایت ... بیشترزمانپریشی در تدوین تاریخ فلسفه
چکیده
زمانپریشی (آناکرونیسم) در روایت تاریخی یعنی دستکاری در ترتیب اجزای داستان، و پسوپیشکردن آن. سؤال محوری این مقاله آن است که آیا احتراز از زمانپریشی در روایت تاریخ فلسفه مطلوب یا حتی ممکن است؟ برخی ... بیشترمنشأ لذت از اثر هنری نزد مولانا
چکیده
در میان آثار حکما و فلاسفه مسلمان به «منشأ لذت از اثر هنری» و «منشأ زیبایی» اشاره شده است. این بحث کما بیش در فلسفه غرب نیز تکرار شده است. در این بحث فلاسفه تلاش دارند منبع الهام زیبایی به هنرمند ... بیشترفلسفه مجازات افلاطون
چکیده
مفهوم مجازات یکی از مفاهیم مورد توجه فلسفه افلاطون است که در دیالکتیک با مفهوم عرفی مجازات به دست میآید. افلاطون با رد مبنای کینخواهی رایج در مورد مجازات در زمان خود، فلسفه مجازات را اصلاح مجرم میداند. ... بیشترخوانشی نو از جایگاه بحث از امکان در نمط پنجم اشارات
چکیده
ابنسینا در نمط پنجم کتاب اشارات خود طی یک فصل و ضمن یک استدلال، از امکان حوادث بحث به میان می آورد. خوانش شارحین اشارات از این استدلال آن بوده است که ابنسینا در این فصل صرفاً در صدد اثبات آن است که هر ... بیشترالاهیات سیاسی و امر استثناء (کارل اشمیت و مسألهی حاکمیت)
چکیده
کارل اشمیت با رسالة دورانسازش، «الاهیاتِ سیاسی: چهار گفتار در باب مفهوم حاکمیت»، بانیِ تحولی عمده در نظریه دولت و مفهومِ حاکمیت در عصرِ جدید شد. او در این رساله با طرحِ مفهومِ حاکمیت، معتقد است ... بیشترپدیدارشناسی، نقد شکاکیت و ضرورت هستی شناسی وحدتگرا
چکیده
هگل ناشناختنی ماندن شیء فینفسه را در فلسفه کانت معادل با شکاکیت دانسته و علت آن را در روش نقادی جستجو میکند. چرا که از نظر او سنجش امکان معرفت پیش از مواجهه با متعلقات معرفت به معنای از پیش مفروض گرفتن ... بیشترمساله تمایز و معنای دوگانه وجود در تفکر دکارت
چکیده
پیش از دکارت، فیلسوفان سدههای میانه هنگام بحث از نسبت وجود و ماهیت به سهگونه تمایز توجه کرده بودند و دکارت نیز به این سهگونه توجه دارد اما این مساله را صرفا در ذیل بحث از نسبت میان نفس و بدن طرح میکند ... بیشتررهیافتهای معرفتشناختی تئاتر در توجیه زیباییشناختی از مفهوم فرهنگ (یک مطالعهی تطبیقی میان اندیشههای فریدریش نیچه و آنتونن آرتو)
چکیده
آنچه ما در این مقاله «فرهنگ تراژیک» مینامیم حاصل رهیافتهایی است که نیچه و آرتو، الگوی زیباییشناختی آن را به ترتیب در تراژدیهای یونان باستان و تئاتر شقاوت یافتند. میتوان گفت که تئاتر نزد ... بیشترمنشاء هنر از منظر صدرالمتألهین
چکیده
صدرالمتألهین بیش از سایر فیلسوفان مسلمان به بحث و نظر از منشأ هنر و آفرینش هنری میپردازد. به نزد او، خلیفه الهی بودن انسان، عرضه شدن هنرها به انسانها در عوالم ونشئههای پیشین آفرینش، الهام، گرایشهای ... بیشتربررسی رابطهی مفهوم نماد و استعاره در اندیشهی ریکور
چکیده
در این نوشتار بهتبیین مفهوم نماد و استعاره در اندیشهی ریکور پرداخته، سپس تلاش میشود رابطهی آندو، در چشمانداز کلی فلسفهی وی، بهنحوی مورد بررسی قرارگیرد که بتواند پاسخگوی سؤالات زیر ... بیشترتحول آرای فلسفی یورگن هابرماس درباره ی نقش دین در حوزه ی عمومی
چکیده
بعضی از صاحب نظران یورگن هابرماس را برجسته ترینفیلسوف زنده و نظریه پرداز اجتماعی به شمار می آورند. در عین حال دیدگاه های او درمورد نقش دین در حوزه ی عمومی تا حدودی مورد غفلت قرار گرفته است. در این مقاله،ضمن ... بیشتردریدا و هوسرل : تعلیق یا تمکین
چکیده
یکی از منابع فکری دریدا و رویکرد ساختارزدایی ، اندیشه های هوسرل و روش پدیده شناسی است .دریدا از منتقدان جدی هوسرل و در عین حال به طور آشکار وپنهان تحت تاثیر عمیق وی نیز است . نقد عمده وی به هوسرل، به چالش ... بیشتربررسی و نقد انتقادات فخررازی به حدوث روحانی نفس ناطقه از دیدگاه ابن سینا
چکیده
حادث یا قدیم بودن نفس ناطقه انسانی از مسائل چالش برانگیز و قدیمی فلسفه است. ابن سینا در مقابل افلاطون که نفس را قدیم می دانست، با اقامه براهینی در صدد اثبات حدوث نفس بر می آید. در مقابل، فخررازی با طرح انتقاداتی ... بیشترمابعدالطبیعة در عالم اسلام و جایگاه ترجمه های عربی در فلسفه اسلامی